مسوولان پیشین ریاست زراعت دایکندی میگویند که محصولات بادام این ولایت، امسال به دلیل خشکسالی، از نگاه کمیت و کیفیت بهگونه بیپیشینهای متأثر شده و کاهش یافته است.
سیدعبدالواحد فیروزی، رییس پیشین زراعت دایکندی، به روزنامه 8صبح گفت که امسال بر اثر خشکسالی، تمامی محصولات زراعتی و باغداری دهقانان و باغداران دایکندی بهشدت آسیب دیده است. به گفته او، افزون بر کاهش حاصلات بادام، غلهجات و سبزیجات نیز متأثر شده است. آقای فیروزی افزود که بسیاری از باشندهگان دایکندی پولی را که به دست میآورند، از فروش حاصلات بادام است و بیشترین زمینهای زراعتی تحت کاشت درختان بادام قرار دارد. با این حال، امسال بر اثر شدت خشکسالی، برداشت بادام نسبت به گذشته بسیار کاهش یافته است. این مسوول پیشین اداره زراعت همچنان گفت، در زمانی که بادام به آب نیاز داشت، دایکندی با کمآبی مواجه بود و به همین دلیل کیفیت این محصول مهم باغی نیز 100 درصد پایین آمده است.
بادام یکی از نباتات مهم، مازاد و «استراتژیک» در ولایت دایکندی است. بیشترین منبع عایداتی باشندهگان این ولایت، بهویژه باغداران و کشاورزان را همین محصول باغی تشکیل میدهد.
رییس پیشین زراعت دایکندی افزود که بهصورت عمومی امسال در حدود 70 درصد حاصلات بادام کاهش یافته است. فیروزی تأکید کرد که به دلیل نبود آب کافی، امسال کیفیت بادام دایکندی 100 درصد پایین آمده و از این ناحیه باغداران آسیب بسیار جدی دیدهاند. او البته تأکید کرد که آمار خیلی دقیق در اختیار نیست؛ زیرا پس از تحولات سیاسی اخیر، تمامی مأموران اداره زراعت دایکندی در وظایفشان حاضر نیستند. طبق گفتههای وی، براساس مصاحبههایی که پیش از سقوط حکومت پیشین با باغداران انجام شده، امسال این محصول باغی از لحاظ کمیت 70 درصد و از لحاظ کیفیت 100 درصد کاهش یافته است.
آقای فیروزی همچنان گفت، خشکسالی به حدی شدید بوده که در برخی ولسوالیهای دایکندی، باغداران حتا یک بادام هم حاصل نگرفتهاند. طبق معلومات فیروزی، در برخی روستاهای این ولایت حتا آب آشامیدنی برای باشندهگان محل وجود نداشت و مردم از مناطق دیگر آب آشامیدنیشان را تأمین میکردند.
از مجموع ده ولسوالی دایکندی، در پنج ولسوالی شهرستان، میرامور، خدیر، پاتو، کیتی و نیلی مرکز این ولایت، باغداران بیشترین حاصلات خود را از بادام میگیرند؛ اما در ولسوالیهای سنگتخت و بندر، اشترلی، کجران و ناوهمیش یا درخت بادام به دلیل سردی هوا حاصل نمیدهد و یا بسیار کم تولید میشود که در درصدی شامل نمیشود. به گفته فیروزی، ولسوالیهایی که بیشترین تولیدات باغیشان را بادام تشکیل میدهد، منابع آبی آنها متکی بر باران بهاری و تابستانی است، اما امسال به علت نبود بارندهگی، باغداران بسیار متضرر شدهاند.
باغداران دایکندی سال گذشته حدود 25 هزار متریکتُن بادام جمعآوری کرده بودند، اما نظر به معلومات رییس پیشین زراعت دایکندی، امسال حاصلات بادام در مقایسه به سال گذشته بسیار کاهش یافته است. طوری که فیروزی معلومات داده است، حاصلات بادام از 25 هزار متریک تن به 7 هزار و 500 متریک تن کاهش یافته است. در حالی که خشکآبی، شیوع بیماری کرونا، فقر و بیکاری زندهگی همه شهروندان کشور را سخت متأثر کرده، کاهش حاصلات بادام برای باغداران ولایت دایکندی خبری ناگوار و ناامیدکننده است.
پیش از این، باغداران دایکندی همواره شکایت داشتند که بازرگانان محصولات بادام این ولایت را به قیمت بسیار پایین خریداری و به ولایتهای غزنی، کابل و قندهار منتقل کرده و از آنجا به خارج از کشور صادر میکنند. به گفته آنها، در بسیاری موارد بادام دایکندی به نام ولایتهای دیگر بستهبندی و به بازارهای داخلی و خارجی عرضه میشود.
دایکندی از نگاه میزان تولید و کیفیت بادام در میان ولایتهای تولیدکننده این محصول باغی، در جایگاه نخست قرار گرفته است. بادام ولایت دایکندی اکنون در بازارهای جهانی نیز شهرت و جایگاه ویژه خودش را دارد. طبق معلومات ریاست زراعت دایکندی، تاکنون ۲۴ نوع بادام در این ولایت شناسایی شده که این اداره کلکسیون آن را نیز تهیه کرده است. سال گذشته مسوولان این اداره به روزنامه 8صبح گفته بودند که کار روی جمعآوری معلومات درباره انواع دیگر این محصول در دایکندی ادامه دارد.
بادام دایکندی پیش از این به امارات متحده، هندوستان، اوزبیکستان و برخی کشورهای اروپایی صادر میشد، اما پس از شیوع بیماری کرونا در اواخر سال 2019 میلادی، صادرات محصولات، بهویژه بادام دایکندی، با مشکل مواجه شده بود. امسال افزون بر مشکلات یاد شده، فروپاشی حکومت پیشین و به وجود آمدن خلای قدرت نیز کار را در زمینههای مختلف اقتصادی و اجتماعی از جمله اقلام صادراتی با رکود مواجه کرده است.