همزمان با دوسالهگی محرومیت دختران بالاتر از صنف ششم از حق آموزش، شماری از دختران دانشآموز در افغانستان و فعالان حقوق زن جامعه جهانی بهویژه کشورهای مدافع ارزشهای حقوق بشری را به بیتوجهی در این خصوص متهم میکنند. شماری از دانشآموزان دختر میگویند که با گذشت دو سال از محرومیت آنان از آموزش، هنوز هم در بیسرنوشتی به سر میبرند و جامعه جهانی نباید آنان را فراموش کند. آنان خواستار بازگشایی هرچه زودتر دروازههای دانشگاهها و مکاتب به روی دختران بالاتر از صنف ششم هستند. در همین حال، شماری از فعالان حقوق زن با ابراز اینکه در دو سال گذشته «وجدانهای جهانیان» خوابیده است، میافزایند که کشورهای جهان در این مدت به جای فشار بر طالبان، «سیاست تعامل» خود را افزایش دادهاند. سازمان عفو بینالملل نیز به مناسبت دوسالهگی ممنوعیت آموزش دختران بالاتر از صنف ششم از سوی طالبان، میگوید که رویاها و آینده هزاران دختر در افغانستان در خطر است. از سویی هم، دبیر کل سازمان ملل متحد گفته است که محرومیت دختران از آموزش در افغانستان، نقض غیرقابل توجیه حقوق بشر است. او خواستار بازگشایی هرچه زودتر دروازههای مکاتب به روی دختران شده است.
دو سال پیش (دوشنبه، ۲۷ سنبله) طالبان دروازههای مکاتب را به روی دختران بالاتر از صنف ششم بستند، اما با گذشت دو سال هیچ اقدامی برای بازگشایی آن صورت نگرفته است. شماری از دانشآموزان دختر میگویند که با گذشت دو سال از محرومیت آنان از حق آموزش، هنوز هم در بیسرنوشتی به سر میبرند.
یلدا فروتن، دانشآموز صنف یازدهم یکی از مکاتب دولتی شهر کابل، کشورهای جهان را به «بیمیلی» در خصوص وارد کردن فشار بر طالبان متهم میکند. او در صحبت با روزنامه ۸صبح میگوید: «دو سال از آموزش دور ماندهایم، دو سال غم و حسرت خوردهایم، اما هیچ کس به خواستهای ما توجه نمیکند. جامعه جهانی فقط در این مدت اعلامیههای پیهم صادر کرده، اما اراده جدی برای فشار واردن کردن بالای طالبان ندارد.» وی اضافه کرد: «اگر دروازه مکاتب هم باز شود، این دو سال را چگونه و کی جبران خواهد کرد؟ دو سال است که یک گروه تروریستی را حاکم ساختهاند و زنان و دختران را از تمام حقوق انسانی و اسلامیشان محروم ساختهاند.»
زینب، دانشآموز صنف دوازدهم یکی از مکاتب ولایت پروان، نیز خواستار بازگشایی هرچه زودتر دروازههای دانشگاهها و مکاتب به روی دختران بالاتر از صنف ششم است. زینب به 8صبح گفت: «اگر بالای طالبان فشار جدی وارد نشود، مطمین باشید که مثل این دو سال، سالهای دیگر هم خواهد گذشت؛ اما این گروه دروازه مکاتب را باز نخواهد کرد. با آن هم از کشورهای جهان که همیشه داد از حمایت از حقوق بشر میزنند، میخواهیم که طالبان را وادار بسازند تا محدودیتهایشان علیه زنان را رفع کنند و اجازه دهند که درس بخوانیم.»
در همین حال، شماری از فعالان حقوق زن در واکنش به بسته ماندن دروازههای مکاتب به روی دختران بالاتر از صنف ششم، میگویند که در دو سال گذشته «وجدانهای جهانیان» خوابیده است. مونسه مبارز، یکی از زنان معترض و فعال حقوق زن، در صحبت با روزنامه ۸صبح گفت که کشورهای جهان در این مدت به جای فشار بر طالبان، «سیاست تعاملیشان» بیشتر شده است. مبارز تصریح کرد: «دو سال از آغاز یک جنایت بشری علیه زنان افغانستان گذشت. از طالب جنایتکار توقعی نداریم، ولی دو سال از خاموشی وجدان جهانیان ـ آنانی که داعیهداران عدالت و برابری هستند و ارزشهای حقوق بشری را در جهان پاسداری میکنند ـ هم سپری شده است.» او اضافه کرد: «در این دو سال فشار و عمل جهانیان از حد اعلامیهها بالاتر نرفت و سیاست تعاملیشان با طالبان بیشتر و بیشتر شد. جهان دیگر نه چشم بینایی دارد که مردم افغانستان را ببیند و نه گوش شنوایی و نه هم وجدان بیداری در سیاستهای جهانی آنان وجود دارد.»
خانم مبارز خواستار بسیج شدن مردم افغانستان در برابر طالبان شد. وی افزود: «طرف دیگر قضیه مردم و زنان قربانیشده افغانستان هستند. اگر مردم بخواهند که یک تغییر را از درون رقم بزنند، جز اینکه بسیج شوند و قیام ملی را راهاندازی بکنند، راهی دیگر وجود ندارد.»
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، نیز در دوسالهگی محرومیت دختران از مکاتب در افغانستان گفته است که این محرومیت نقض غیرقابل توجیه حقوق بشر است. او روز دوشنبه، ۲۷ سنبله، در پیامی در ایکس نوشته است: «این یک نقض غیرقابل توجیه حقوق بشر است که صدمات طولانیمدتی را به کل کشور وارد میکند. دختران به مکتب تعلق دارند. اجازه دهید دوباره وارد شوند.»
همزمان سازمان عفو بینالملل به مناسبت این روز میگوید که رویاها و آینده هزاران دختر در افغانستان در خطر است. این نهاد با انتشار پستی در پلتفرم ایکس نوشته است که با گذشت دو سال از ممنوعیت آموزش دختران، وضعیت هیچ تغییری نکرده است.
صندوق ملل متحد زیر نام «آموزش منتظر نمیماند» همچنان از طالبان خواسته است که محدودیتهای تحصیلی دختران را رفع کند. این صندوق در اعلامیهای اعلام کرد که ۸۰ درصد دختران افغان که تعداد آنان ۲.۵ میلیون نفر است، از تحصیل محروم شدهاند. سازمان عفو بینالملل گفته است که بین سالهای ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۱ میلادی میلیونها دختر در افغانستان به مکتب میرفتند و رویای داکتر شدن، معلم شدن، روزنامهنگار شدن، دانشمند شدن و متخصص شدن در رشتههایشان را در سر میپروراندند.
این نهاد اما گفته است که امروز به دلیل اینکه افغانستان تنها کشور جهان است که به دختران اجازه آموزش بالاتر از دوره ابتداییه را نمیدهد، این دختران مجبور شدهاند که در خانه بنشینند. عفو بینالملل تصریح کرده است که طالبان به رغم وعدههایشان، به محروم کردن دختران از حق آموزش و همچنان آزارواذیت جنسی آنها ادامه دادهاند. این سازمان خواستار پاسخگویی طالبان در مورد محروم کردن دختران از حق آموزش شده است.
هر چند مقامهای طالبان همواره گفتهاند که محدودیتهای تحصیل دختران موقتی است، اما پس از گذشت دو سال از تعطیلی مکاتب دخترانه، تاریخ دقیق رفع محدودیتهای تحصیل دختران را اعلام نکردهاند. سراجالدین حقانی، سرپرست وزارت داخله طالبان، چندی پیش در ولایت هرات و ندامحمد ندیم، سرپرست وزارت تحصیلات عالی آنان، یک هفته پیش در گفتوگو با تلویزیون ملی تحت کنترل طالبان گفتند که رفع ممنوعیت تحصیل دختران به زمان نیاز دارد و آنها از مردم خواستند که صبور باشند.
با اینهمه، تصمیمگیرنده نهایی در مورد حدود ۵۰ فرمانی که زنان و دختران را از فضای عمومی منع و خانهنشین ساخته، رهبر «تندرو» طالبان در قندهار است که تا کنون حتا یک دستورالعمل را برنگردانده است.