پس از سقوط نظام پیشین و فروپاشی نظام اقتصادی، میزان درامد مردم با سرعت قابل ملاحظهای سیر نزولی گرفته و میلیونها شهروند کشور به زیر خط فقر رفتهاند. در شرایطی که شهروندان کشور در تهیه مواد غذایی با چالش مواجهاند، شماری از نهادهای مددرسان جهانی، به هدف کمکرسانی به مردم افغانستان آستین برزدهاند تا از یک «فاجعه انسانی» در کشور جلوگیری شود. غزنی یکی از ولایتهایی است که در چند ماه پسین سیلی از کمکهای جهانی غذایی و غیرغذایی به این ولایت سرازیر شده، اما برخوردهای سلیقهای طالبان سبب شده است که این کمکها به مستحقان آن توزیع نشود. براساس اطلاعات، در چهار ولسوالی ولایت غزنی هیچ کمکی توزیع نشده است و در ولسوالی واغظ چندین بار هزاران خانواده کمک توزیع شده است که مبتنی بر آمار ریاست احصاییه، این ولسوالی کل نفوسش کمتر از خانوادههای فقیرش است.
بربنیاد آمارهایی که در اختیار ۸صبح قرار گرفته است، از میان ۱۸ ولسوالی این ولایت، در چهار ولسوالی آن هیچ نوع کمکرسانی صورت نگرفته است؛ اما در برخی دیگر از ولسوالیها حتا بیش از پنج بار مواد غذایی و پول نقد توزیع شده است.
ولسوالیهای جغتو، ناور، مالستان و جاغوری از جمله ولسوالیهای این ولایت است که با داشتن بیشترین جمعیت و مردم فقیر، حتا یک بار هم از این کمکها مستفید نشدهاند.
حسینداد 65 ساله، باشنده ولسوالی ناور، یک کشاورز است. او میگوید: «از طریق رادیو هر وقت میشنوم که کمک آمد، کمک به مردم توزیع شد، پول نقد توزیع میشه، آرد و روغن و همی چیزها، اما فقط گپش به ما میرسه و مواد نمیفامم به کدام مردم فقیر کمک میشه. ما که ندیدیم کسی به ما کمک کرده باشه. مردم به نان شب و روز محتاج استن.»
گذشته از ناور، باشندههای ولسوالیهای جاغوری و مالستان نیز از وضعیت مشابه شکایت دارند. شماری از باشندههای این ولسوالیها، از نهادهای مددرسان میخواهند که شفافیت را در نظر بگیرند و کمکها را به نیازمندان برسانند. به گفته آنان، هیچ کمکی در ولایت غزنی بدون حضور و تایید طالبان توزیع نمیشود و ساحات مشخص و مردمان مشخص از این کمکها مستفید میشوند.
از سوی دیگر، ولسوالیهایی که بیشترین کمکها در آنها توزیع شده است، از یک تا شش بار کمک دریافت کردهاند. ولسوالیهای قرهباغ، اندر، خوگیانی، واغظ، زنخان، خواجهعمری، گیلان، آببند، مقر، رشیدان، ناوه و گیرو ولسوالیهاییاند که به ترتیب از یک الی شش بار شاهد توزیع کمکهای مواد غذایی و پول نقد بودهاند.
به گفته منابع در غزنی، حتا توزیع کمکها در برخی از این ولسوالیها نیز بهگونه گزیشنی صورت گرفته است. به گفته آنها، تنها مناطقی از این کمکها مستفید شدهاند که در چند سال پسین تحت کنترل کامل طالبان بودهاند.
محمد یزدانی، از باشندههای ولسوالی قرهباغ، میگوید که برای هزاران خانواده در ساحات مشخص چندین بار کمک صورت گرفته، اما مردم هزاره که نصف نفوس این ولسوالی را تشکیل میدهند، حتا خانوادههای انگشتشمار هم از این کمکها مستفید نشدهاند.
از وضعیت مشابه در ولسوالیهای دهیک و خواجهعمری نیز گزارش شده است. باشندههای این دو ولسوالی از نرسیدن کمک به برخی از روستاهای این ولسوالیها شکایت دارند.
بربنیاد یافتههای روزنامه ۸صبح، موارد خویشخوری و توزیع ناعادلانه کمکهای جهانی تنها به مواد غذایی خلاصه نمیشود. توزیع گزینشی پول نقد نیز یکی دیگر از موارد سوءاستفاده طالبان از کمکهای جهانی است.
به تاریخ ۳۰ حمل سال روان، آژانس خبری باختر تحت تسلط طالبان در غزنی، اعلام کرد که برای هفت هزار و ۲۰۰ خانواده فقیر در ولسوالی واغظ این ولایت از سوی سازمان غذایی جهان پول نقد توزیع شده است. براساس این خبر، برای هر خانواده مبلغ پنج هزار و ۷۰۰ افغانی توزیع شده که مجموع آن ۴۱ میلیون و ۴۰ هزار افغانی میشود.
اما بربنیاد آمارهای اداره احصاییه و معلومات این ولایت، مجموع خانوادههای ساکن در این ولسوالی کمتر از آماری است که به نام خانوادههای فقیر پول دریافت کردهاند.
از سویی هم برای نزدیک برای پنج هزار خانواده ولسوالی خوگیانی این ولایت هفت هزار افغانی توزیع شده است؛ چیزی که برابر به تمام نفوس این ولسوالی است.
روزنامه ۸صبح دریافته است که یکی از موسسات کمککننده در این ولایت، برای افراد فقیر و بیبضاعت بهصورت ماهانه برنامه توزیع پول نقد دارد که در این میان نیز فرماندهان طالبان در تهیه فهرستها دخالت مستقیم داشته و افراد خودشان را شامل فهرست کردهاند. براساس این اطلاعات، این افراد ماهانه شش هزار افغانی از این موسسه به دست میآورند.
با این حال افراد مستحق که از این کمکها بیبهره ماندهاند، تاکید دارند که تمامی این کمکها با دخالت مستقیم فرماندهان محلی طالبان به اعضای خانواده و حامیان این گروه توزیع میشود و افراد مستحق و نادار از این کمکها بیبهرهاند.
پیش از این نیز طالبان به توزیع کمکها به جنگجویان و اعضای خانوادههایشان متهم شدهاند.