صدها تن از مریضداران جهت طی مراحل تصدیق مریضیشان به ریاست قوانین و بررسی وزارت صحت عامه مراجعه کردهاند تا پس از گرفتن تصدیق، برای رفتن به کشورهای همسایه پاسپورت دریافت کنند. هجوم صدها مریضدار و ظرفیت پایین این ریاست، سبب سردرگمی و نگرانی مراجعهکنندهگان شده است. نعیمگل، مردی بزرگسال، برای تصدیق صحی عروسش به ریاست قوانین مراجعه کرده است. وی میگوید، کسی نیست که حتا او را بهصورت درست رهنمایی کند. به گفته نعیمگل، عروسش که مشکل «نسایی» دارد، در داخل کشور تداوی نمیشود و نیاز است به خارج از کشور جهت تداوی برود. این مرد بزرگسال میگوید: «زن سرگردان، مریض سرگردان، ما سرگردان، همه سرگردان، هیچ نمیفهمیم که چه کار کنیم، همینجا آمدهایم که کارهای خود را طی مراحل کنیم.»
نعیمگل خسته به نظر میرسد و با جمعهخان که در پهلویش نشسته است، درد دل میکند: «مجبوری است که اینجا آمدهایم. ریاست پاسپورت از اینجا بدتر شلوغ است. ببینیم که چه وقت برای مریض خود پاسپورت گرفته میتوانم.» نعیمگل میگوید که تهیه تصدیق و گرفتن مکتوب از ریاست قوانین وزارت صحت عامه، حداقل سه هفته وقت را در بر میگیرد که پروسه دشوار و طولانی است.
براساس معلومات رسمی، فردی که مریض دارد و میخواهد برای مریضش پاسپورت بگیرد، باید یک عریضه عنوانی وزارت صحت عامه بنویسد و پس از گرفتن حکم، یک فرم مخصوص دریافت میکند. در این فرم، ریاست قوانین یک شفاخانه دولتی را مشخص میکند که در آن اسناد مریض از سوی یک کمیسیون مشخص بررسی میشود. این کمیسیون در جریان یک هفته تنها روز چهارشنبه برگزار میشود. پس از تصدیق کمیسیون، ریاست قوانین مکتوبی را عنوانی ریاست پاسپورت مینویسد تا برای مریض پاسپورت توزیع شود.
پس از یکونیم ماه، ریاست پاسپورت روز سهشنبه، سیزدهم میزان، از آغاز مجدد روند توزیع پاسپورت خبر داد. براساس گفتههای عالمگل حقانی، سرپرست ریاست پاسپورت، قرار است توزیع پاسپورت به متقاضیان ثبت نام شده، بیماران، کارمندان دولتی برای سفرهای رسمی، تاجران، دارندهگان دعوتنامه و اقامه خارجی، زخمیان نظامی و غیرنظامی، کسانی که بورسیه دریافت کردهاند و ورزشکاران برای اشتراک در مسابقات بینالمللی، تسهیل شود. این ریاست همچنان برای مراجعهکنندهگانی که پیش از این ثبت نام کردهاند، تاریخ معین را در صفحه فیسبوکش نشر کرده و از متقاضیان خواسته است که در تاریخ مشخص به این ریاست مراجعه کنند. براساس این تقسیماوقات تا کمتر از دو ماه، برای کسانی که از قبل ثبت نام نشدهاند، پاسپورت توزیع نمیشود. براساس معلومات ریاست پاسپورت روزانه شش هزار پاسپورت به مراجعهکنندهگان توزیع میشود.
پسر جمعهخان مریضی کمخونی دارد. وی نیز با اسناد مریضی فرزندش به ریاست قوانین آمده تا تصدیق صحی بگیرد. جمعهخان میگوید: «از کارمندان و ریاست هم گناه نیست، صدها نفر آمده، رسیدن به اینقدر مراجعهکننده، نیاز به امکانات و کارمند بیشتر دارد.» پسر جمعهخان یکونیمساله است. او میگوید که بیشتر درآمدهای خود را صرف تداوی پسرش کرده، اما تا هنوز نتیجه مثبت نگرفته است. جمعهخان تصمیم دارد که پس از گرفتن پاسپورت، فرزندش را جهت تداوی به پاکستان ببرد. وی میگوید: «کاش در داخل کشور امکانات میداشتیم، هیچ نیاز نمیبود که به خارج از کشور میرفتیم. همه چیز از روی ناچاری و مجبوری است.»
در ریاست قوانین، زنان و کودکان نیز مراجعه کرده بودند. شماری از زنان نیز با تحمل دشواری و سرگردانی تلاش داشتند کارهایشان را طی مراحل کنند و تصدیق بگیرند. بسته ماندن ریاست پاسپورت برای یکونیم ماه، برای باشندهگان کشور که تصمیم سفر به خارج را داشتند، چالشهای زیادی خلق کرده است.
شبانه، باشنده میدانوردک، نیز به ریاست قوانین آمده است. وی میگوید که تکلیف معده دارد و تداویاش در داخل کشور ممکن نیست. شبانه گفت: «صبح وقت از میدانشهر آمدیم، رفتیم به ریاست پاسپورت. بسیار شلوغ بود. تصدیق ما را پاره کردند که چرا مکتوب وزارت صحت را ندارد. حالا اینجا آمدهایم که مکتوب بگیریم.» شبانه با خواهر بزرگترش عابده به این اداره مراجعه کرده است. عابده، خواهر شبانه، میگوید که طی مراحل یک تصدیق که پیش از این در نیم ساعت انجام میشد، حالا به خاطر شلوغ شدن، یک روز وقت را در بر میگیرد. این دو خواهر مصمماند که کارهایشان را طی مراحل و برای گرفتن پاسپورت اقدام کنند.
در رابطه به این موضوع خواستیم نظر ریاست قوانین و بررسی وزارت صحت را هم داشته باشیم، اما موفق نشدیم.