زمینلرزههای ویرانگر بدخشان؛ آسیبدیدهگان: هیچ نهادی به کمک ما نشتافته است
۸صبح، بدخشان

در کنار ناامنی، مشکلات اقتصادی و نبود ثبات سیاسی در افغانستان، رویدادهای طبیعی هیولای دیگری است که همهساله شهروندان کشور را متضرر میسازد. بدخشان در شمالشرق کشور از ولایتهایی است که در سال روان خورشیدی گواه بیشترین زمینلرزهها بوده است. براساس آمارهای موجود، بدخشان در سه ماه گذشته گواه چندین موج نسبتاً شدید زمینلرزه بوده است. در پی این زمینلرزهها، تعدادی از خانهها بهگونه کلی یا قسمی تخریب و افراد زیادی بیسرپناه شدهاند. آسیبدیدهگان این رویداد طبیعی که به نحوی از زمینلرزه متضرر شدهاند، خواستار کمکاند. آنان ادعا دارند که تاکنون هیچ نهادی به یاری آنان نشتافته است.
احمدالله ۲۷ ساله، باشنده روستای «سرن» از مربوطات ولسوالی یفتل پایین ولایت بدخشان است که در پی زمینلرزه همه داروندارش را از دست داده است. او در صحبت با روزنامه ۸صبح میگوید که خانوادهاش در وضعیت رقتباری قرار دارد، اما هیچ نهادی به آنان کمک نکرده است. این آسیبدیده زمینلرزه میافزاید: «بدبختانه زلزله آسیب جدی برای مردم ما و برای محیط ما رسانده است. شمار زیادی از مردم ما آواره شدهاند و تعدادی هم فرزندانشان را از دست دادهاند که یکی از آنها من هستم. خانه، ظرف و وسایل خانهمان از بین رفت و تخریب شد. ما به کمک ضرورت جدی داریم و از امارت و نهادهای کمککننده میخواهیم در این زمینه همکاری کنند.»
شفیقالله، باشنده روستای «چپچی یردار» ولسوالی بهارک، خانهاش را در پی زلزله از دست داده است. او میگوید که بارندهگیهای پیهم زمستان سبب شده که دیوارهای خانهاش فرسوده شود و با اندکترین موج زمینلرزه، سقف خانهاش فروبریزد. او در این باره توضیح میدهد: «فصل زمستان است، نم و رطوبت سبب فرو رفتن خانه ما شده است. وسایلی که در خانه داشتیم، مثل قالین و مواشی، همه نابود شد. وسایل ضروری خانه ما هم از بین رفت و بسیار زیاد خساره کردیم. خانهها به سرمان چپه شد. زخمی شدیم و مالمان زیر خاک ماند.»
آسیبدیدهگان زمینلرزهها در بدخشان خاطرنشان میسازند که با وجود سپری شدن زمان زیادی از تخریب خانههای آنان، اما تاکنون هیچ نهاد مدادرسانی به کمک آنان نرسیده است. به سخن آنان، مسوولان محلی طالبان نیز به آنان کمک نکردهاند. بیشتر این آسیبدیدهگان خانه، وسایل ضروری خانه، لباس و مواشی خود را از دست دادهاند و اکنون به سرپناه و مواد خوراکی و غیرخوراکی نیاز دارند.
بدخشان در سه ماه گذشته گواه پنج موج نسبتاً شدید زمینلرزه بوده است. این زمینلرزهها بیشتر از همه باشندهگان روستاهای سرن، بروکان و غوزمرغ ولسوالی یفتل پایین، باشندهگان روستاهای رنجک، زیرکی و پتاو ولسوالی راغستان، محلهنشینان روستاهای آبرن و خمی بهار دروازها و باشندهگان روستاهای چپه لنگر و بلکی در ولسوالی درایم ولایت بدخشان را متضرر ساخته است. به همین ترتیب، روستانشینان سیدا در ولسوالی تشکان و شماری از اهالی شهر فیضآباد، مرکز ولایت بدخشان، نیز از این رویداد طبیعی در امان نمانده و خانههایشان را از دست دادهاند.
مرکز زمینلرزههای سه ماه پسین امسال در بدخشان، ولسوالیهای جرم، اشکاشم، خبک، کشم و شهر فیضآباد، مرکز این ولایت، تثبیت شده است. شدت این زمینلرزهها به تریب ۴.۷، ۵.۴ و ۵.۹ درجه ریشتر در ماههای دلو، عقرب و قوس بوده است.
هرچند این زمینلرزهها تلفات جانی در پی نداشته، اما طبق اظهارات مسوولان محلی طالبان در بدخشان، ۷۰ خانه رهایشی تخریب و صدها رأس مواشی در نتیجه این رویداد طبیعی تلف شدهاند. بدخشان با داشتن مناطق صعبالعبور و کوهستانی نظر به ولایتهای دیگر کشور بیشتر گواه زمینلرزهها و رویدادهای طبیعی از جمله برفکوچ است.
از سوی دیگر، ۲۲ ولایت کشور در سال روان خورشیدی گواه سیلابهای ویرانگر، برفکوچها، زمینلرزه، سرمای شدید و دیگر رویدادهای طبیعی بودهاند. این رویدادهای طبیعی تلفات جانی و مالی در پی داشتهاند. ملاجانان سایق، وزیر دولت در امور رسیدهگی به حوادث طبیعی طالبان، در صحبت با رسانهها گفته است که امسال رویدادهای طبیعی در کشور جان یک هزار و ۱۰۶ تن را گرفته و دو هزار و ۱۵۷ زخمی برجای گذاشتهاند. به گفته او، بیش از ۱۰ هزار خانه رهایشی در پی رویدادهای طبیعی تخریب و صدها رأس مواشی نیز تلف شدهاند. آسیبدیدهگان این رویدادهای طبیعی همواره از نرسیدن کمکهای لازم و بهموقع انتقاد کردهاند.