دفتر بازرس ویژه امریکا برای بازسازی افغانستان (سیگار) در پنجاهوسومین گزارش ربعوار خود، وزارت دفاع و وزارت خارجه امریکا را متهم کرده که با محدود کردن دسترسی به اطلاعات درباره خروج از افغانستان، مانع از آن شدهاند که مردم و قانونگذاران امریکا تصویر کاملی از دلایل و شرایط منتهی به سقوط دولت افغانستان و خروج پرهرجومرج نیروهای امریکایی از افغانستان داشته باشند. براساس اعلام وزارت دفاع امریکا، این کشور آخرین نیروی خود را از افغانستان در روز دوشنبه، هشتم سنبله، خارج کرد و به این ترتیب حضور نظامی امریکا پس از ۲۰ سال در کشور پایان یافت. در این گزارش آمده است که وزارت دفاع امریکا از سال ۲۰۱۵ به درخواست محمداشرف غنی مانع انتشار علنی اطلاعات مهمی درباره عملکرد دولت و نیروهای امنیتی افغانستان شده است.
جان سوپکو، بازرس ویژه امریکا برای بازسازی افغانستان، گفته است تنها زمانی که دسترسی به اطلاعات محدود شده از سوی وزارت خارجه و پنتاگون آزاد شود، میتوان تصویر کاملی از آنچه در افغانستان روی داد و نشانهها و هشدارهای مربوط به آن را به دست آورد. تا هنوز وزارت خارجه امریکا در رابطه به این گزارش سیگار واکنشی نداشته، اما پیش از این، سخنگوی وزارت خارجه امریکا گفته بود که به دلیل نگرانیهای امنیتی درباره تخلیه افغانستان، این وزارتخانه دستور داده که برخی گزارشها بهطور موقت از دسترس خارج شوند. وزارت خارجه امریکا گفته است میخواهد مطمین شود اطلاعاتی که منجر به شناسایی افغانهای متحد امریکا و سازمانهای همکار آن میشود، از این مجموعه حذف شده است.
بازرس ویژه امریکا در بازسازی افغانستان میگوید که خلاف ماموریتش از سوی کنگره برای تحقیق درباره شرایط منتهی به سقوط دولت و ارتش افغانستان، وزارت دفاع امریکا از سال ۲۰۱۵ تا کنون به درخواست اشرف غنی جلو انتشار مجموعهای از اطلاعات را گرفته است.
جان سوپکو، رییس سیگار، روز جمعه به خبرنگاران گفته است که در پی سقوط دولت افغانستان، وزارت خارجه امریکا، بدون آنکه بر تهدید مشخصی علیه افراد انگشت بگذارد، از او خواسته است که دسترسی به گزارشهای این نهاد را موقتاً مسدود کند.
به گفته آقای سوپکو، وزارت خارجه امریکا بهتازهگی از او خواسته که ۲۴۰۰ مورد اطلاعات را از گزارشهای خود حذف کند، ولی سیگار بعد از بازبینی این درخواستها، تنها چهار مورد را واجد شرایط حذف دیده و باقی موارد را دستنخورده گذاشته است. به گفته بازرس ویژه امریکا، برخی از این درخواستها از جمله درخواست حذف نام اشرف غنی، رییس جمهوری سابق افغانستان از گزارشها، «عجیب و غریب» بوده است. آقای سوپکو وزارت دفاع امریکا را نیز متهم کرده است که انتشار علنی اطلاعات مربوط به «کارایی نیروهای امنیتی افغانستان» را محدود کرده است.
رییس سیگار گفته است که دسترسی به تمام اطلاعاتی که شما لازم دارید تا بدانید نیروهای امنیتی افغان توانایی جنگ واقعی را دارند یا خانهای کاغذی در آستانه سقوطاند، از جمله میزان تلفات، جراحات، قدرت قولاردوها، مشکلات و کمبودهای آموزشی، آمادهگی عملیاتی و تاکتیکی رهبران نظامی افغان و ارزیابی جامع کادر رهبری نیروهای امنیتی از سوی پنتاگون محدود شده است. آقای سوپکو گفته است که برای پاسخ به پرسشهایی پیرامون سقوط دولت افغانستان، باید بدانیم که دولت امریکا از چه جزییاتی، تا کجا و از چه زمانی با خبر بوده و چگونه براساس اطلاعاتی که داشته، عمل کرده است.
امریکا هیچ کمکی به طالبان نمیکند
سیگار در یک بخش دیگر این گزارش خود گفته است که وزارت خارجه ایالات متحده به این نهاد گفته است که ایالات متحده هیچ کمکی به طالبان یا هیچ بخشی از حکومت افغانستان نمیکند. با تسلط طالبان بر افغانستان، امریکا حدود 10 میلیارد دالر پول نقد بانک مرکزی افغانستان را منجمد کرد. بیشتر این پولها در امریکا است. طالبان و شماری از کشورهای همسایه به شمول پاکستان و چین چندینبار از امریکا خواستهاند که این پولها را آزاد کند، اما وزارت مالیه امریکا گفته است که هیچ برنامهای برای آزادسازی این پول وجود ندارد.
سیگار در گزارش خود اشاره کرده است که وزارت مالیه امریکا در دوم میزان با صدور دو جواز، کمکرسانی به افغانستان را اجازه داده است. براساس جواز اولی، حکومت ایالات متحده، نهادهای غیرحکومتی و موسسات مشخص بینالمللی، به شمول سازمان ملل متحد، علیرغم تعزيرات وضع شده عليه طالبان، میتوانند با آنان به خاطر رسانیدن کمکهای بشری به مردم، تعامل و همکاری کنند. براساس جواز دوم، اجازه داده میشود تا مواد غذایی، دوا و مواد دیگر به افغانستان وارد شود. با این حال ایالات متحده امریکا بهتازهگی اعلام کرده است که ۱۴۴ میلیون دالر کمکهای تازه بشری را برای افغانستان فراهم میکند.
امریکا در حالی از کمک 144 میلیون دالری برای افغانستان خبر میدهد که پیش از این برنامه جهانی غذای سازمان ملل متحد از احتمال سقوط اقتصادی افغانستان هشدار داده و گفته بود که بیش از نصف جمعیت افغانستان با گرسنهگی شدید مواجه است.