سفر یک مقام طالبان به آلمان و سخنرانی در یک گردهمایی از شهروندان اهل افغانستان در این کشور، با واکنشهای گستردهای مواجه شده است. منتقدان طالبان میگویند که عادیسازی روابط با این گروه، پیامدهای ناگوار برای جامعه جهانی بهویژه غرب خواهد داشت. وزارت خارجه آلمان اما گفته است که از موضوع اطلاع نداشته و در زمینه تحقیق میکند. وزارت داخله این کشور نیز گفته است که سفر این مقام طالبان به شهر کلن را شدیدا محکوم میکند. در بیانیه این وزارت آمده است که نمایندهگیهای سیاسی آلمان به مقامهای طالبان ویزا صادر نکردهاند و این کشور طالبان را به رسمیت نمیشناسد. از سوی دیگر، وزیر صحت عامه هالند که با یک مقام طالبان عکس گرفته بود، ابراز پشیمانی کرده و رژیم طالبان را «وحشتناک» خوانده است.
نشر ویدیوی سخنرانی یک مقام طالبان در شهر کلن آلمان، با موجی گسترده از واکنشها مواجه شده است. کاربران شبکههای اجتماعی، جنبشهای اعتراضی زنان و فعالان مدنی و سیاسی میگویند که مقامهای طالبان در فهرست تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار دارند و در صورت عدم اجازه رسمی آلمان، آنان نمیتوانند آزادانه به این کشور سفر کنند.
وزارت خارجه آلمان گفته که قبلاً از این سفر آگاهی نداشته است. در بیانیه خبری وزارت خارجه آلمان تاکید شده که برلین طالبان را به رسمیت نمیشناسد و «تا زمانی که طالبان در افغانستان آشکارا حقوق بشر بهویژه حقوق دختران و زنان را نقض کنند، عادیسازی روابط با طالبان انجام نخواهد شد.»
در همین حال، وزارت داخله آلمان نیز اعلام کرده است که طالبان جایی در این کشور ندارند. این وزارت حضور مقام طالبان در شهر کلن را شدیدا محکوم کرده است. در بیانیه این وزارت آمده است که حضور نماینده طالبان در کلن غیرقابل قبول است و هیچکسی اجازه ندارد برای اسلامگرایان تندرو در این کشور بسترسازی کند.
وزارت داخله آلمان افزوده است که طالبان مسوول نقض گسترده حقوق بشر هستند و این کشور از بسیاری از پناهندهگان افغانستان در برابر ظلم این گروه محافظت میکند. براساس بیانیه این وزارت، مقامهای این کشور در حال بررسی این پرونده هستند و از اتحادیه ترکیـاسلامی برای امور دینی در آلمان میخواهد در این مورد توضیح بدهد.
این در حالی است که ارنست کویپرز، وزیر صحت عامه هالند، که با عبدالباری عمر، رییس اداره ملی تنظیم غذا و دوای افغانستان تحت کنترل طالبان عکس گرفته بود، پوزش خواسته و رژیم طالبان را وحشتناک توصیف کرده است. او در صحفه ایکس نوشته است: «من میتوانم تصور کنم که این برای بسیاری مضر است. ناگفته نماند که من به هیچ وجه نمیخواهم خود را با این رژیم وحشتناک مرتبط کنم. در آخرین مجمع جهانی تولیدات محلی در لاهه عکسم را با نماینده طالبان گرفتم. من در آن زمان نمیدانستم این شخص کیست.»
وزیر صحت عامه هالند عکس گرفتن با مقام طالبان را اشتباه خوانده و تاکید کرده که این کار «مطلقاً» نباید اتفاق میافتاد. او همچنان افزوده که در حال بررسی چگونهگی حضور این فرد در نشست مجمع جهانی تولیدات محلی در لاهه است.
افزون بر این مقام هالندی، خیرت ویلدرس، رهبر حزب برای آزادی و عضو مجلس سفلای پارلمان هالند، عکس گرفتن وزیر صحت عامه کشورش با یک مقام طالبان را شرمآور توصیف کرده است. او نوشته است: «ارنست کویپرز، وزیر صحت عامه، با طالبان، سازمان تروریستی [متشکل از] بدترین نوع قاتلان و افراطگرایان عکس گرفته است. چه رسوایی باورنکردنی و شرمآور!»
در همین حال گلچهره یفتلی، مسوول نهاد همیاری زنان افغانستان که در حال حاضر در هالند زندهگی میکند، نیز میگوید که خیرت ویلدرس، رهبر حزب برای آزادی و عضو مجلس سفلای پارلمان هالند، با بازنشر توییت انتقادیاش با او تماس گرفته و وعده کرده است که موضوع را دنبال میکند. بانو یفتلی میافزاید که عکس گرفتن وزیر صحت عامه هالند با یک مقام طالبان، واکنشهای گستردهای را در داخل این کشور نیز برانگیخته است. به گفته او، بسیاری از شهروندان هالند از ارنست کوپیرز، وزیر صحت عامه این کشور، خواستار استعفا شدهاند.
مسوول نهاد همیاری زنان افغانستان تاکید میکند که احزاب سیاسی هالند در کابینه و پارلمان این کشور، واکنشهای تند داشته و از وزارتهای خارجه و عدلیه خود خواستهاند که این موضوع را بهشکل جدی مورد بررسی قرار دهند. او میافزاید: «حزب چپگرا موقف تند گرفته و وقت انتخابات است. این حزب از سوسیاللیبرالها انتقاد شدید کرده که نتیجه کارشان این است که با یک گروه تروریستی همکاری میکند و این اقدام لکه ننگ سیاسی برای حزب سوسیاللیبرالهاست.»
با این حال عظیمالله ورسجی، کاردار پیشین سفارت افغانستان در قطر، میگوید که آلمان در جریان گفتوگوهای صلح دولت پیشین با طالبان نقش عمده داشته است. به گفته او، این کشور تمایل دارد تا برای آینده درازمدت در همکاری با قطر گفتوگوهای احتمالی صلح را در مورد افغانستان میزبانی کند. آقای ورسجی میافزاید که سخنرانی یک مقام طالبان در آلمان، در سطح آمادهگی این کشور با طالبان نبوده است و آنان به احتمال زیاد با داشتن ویزه شینگن از هالند وارد آلمان شده باشند.
کاردار پیشین سفارت افغانستان در دوحه احتمال میدهد که این مقام طالبان با پاسپورت پاکستانی در مجمع جهانی تولیدات محلی در لاهه اشتراک کرده باشد. او میگوید: «یک عده از طالبها در پاکستان زندهگی کردهاند. احتمال میرود که عبدالباری عمر از طریق کمپنیهای داروسازی پاکستان وارد اروپا شده باشد؛ چون آلمانیها به خاطر سیاستهای کلان خود در سطح اتحادیه اروپا و مسایل داخلی خود نمیخواهند که در حال حاضر تعامل با طالب بهشکل رسمی و عادی صورت بگیرد.»
از سوی دیگر، عبدالباری عمر، سرپرست اداره ملی غذا و دوای طالبان، ویدیویی از این برنامه را با ترانه طالبان منتشر کرده که او را در حال احوالپرسی با حاضران مجلس نشان میدهد. در این ویدیو دیده میشود که شماری از اشتراککنندهگان با او عکس میگیرند و شعارهای حمایتی از رژیم طالبان نیز از داخل سالون شنیده میشود.
ویدیوهای منتشرشده در شبکههای اجتماعی نشان میدهد که یکی از سخنرانان این محفل به نمایندهگی از برگزارکنندهگان، میگوید که عبدالباری عمر در تماس با رهبری «انجمن فرهنگی کنر» خواستار دیدار و صحبت با آنها شده است.
این مقام طالبان در واکنش به انتقادهای گسترده شهروندان در صفحه ایکس خود نوشته است که هنوز در اروپاست. او افزوده که در این سفر به کشورهای هالند، بلجیم، سلواکیا و آلمان با شماری از افغانها و برخی از سفیران و دیپلماتهای کشور ملاقات کرده و بهزودی عکسهای آن را نیز نشر میکند.
این در حالی است که مرکز اسلامی «دیانت» در شهر کلن، مرکزی فرهنگی که طالبان را دعوت کرده، برگزارکنندهگان را متهم به سوءاستفاده کرده است. این نهاد با انتشار بیانیهای در صفحه ایکس نوشته که در این زمینه اطلاع قبل نداشته و به درخواست برگزاری «یک مراسم مذهبی» به شهروندان اهل افغانستان پاسخ مثبت داده است.
این مرکز در بیانیهای تایید کرده است که برگزارکنندهگان برنامه «خلاف توافق، با دعوت یک سخنران ناشناس، این برنامه سیاسی» شده است. دیانت، این عمل را خلاف توافق و تخلف خوانده است. این مرکز افزوده است: «شوکه شدیم و عمیقا ناراحتیم از اینکه از اعتماد ما سوءاستفاده شده است.»