بزرگراه تالقان و ولسوالیهای ماورای کوکچه یکی از پررفتوآمدترین راهها در ولایت تخار به حساب میرود. این بزرگراه با بیش از ۱۴۰ کیلومتر طول، ولسوالیهای خواجه بهاءالدین، رستاق، چاهآب، دشت قلعه، ینگیقلعه و درقد را که از جمله ولسوالیهای مرزی این ولایت به شمار میروند، با شهر تالقان، مرکز تخار، وصل میکند.
این مسیر در زمان جمهوریت بهدلیل جنگ میان نیروهای دولت پیشین و جنگجویان طالبان مورد بیتوجهی قرار گرفته و هیچ اقدامی در راستای بازسازی و اسفالت آن نشد.
ساکنان این ولسوالیها مدعی هستند که در حکومت پیشین بارها برای بازسازی و اسفالت این سرک دست به راهپیمایی زده و دادخواهی کردند که در نتیجه، در ماههای آخر آن حکومت بودجه ساخت سرک ماورای کوکچه به ارزش ۵۵ میلیارد و ۸۵۰ میلیون و ۳۸ افغانی از سوی وزارت مالیه منظور و کار آن آغاز شد.
باشندهگان ماورای کوکچه میگویند که با تسلط طالبان بر افغانستان، در جریان سه سال گذشته کار ساخت این سرک متوقف بوده است. آنان با اشاره به خرابیهای سرک تالقان – ماورای کوکچه میگویند که روشن نیست تا چه زمانی باید بیتوجهی و بیعدالتی را تحمل کنند.
حامد، یکی از باشندهگان ولسوالی دشت قلعه تخار، که از این مسیر رفتوآمد میکند در صحبت با روزنامه ۸صبح میگوید که پس از ۲۰ سال بیتوجهی، یک سال پیش از سقوط حکومت پیشین، کار بازسازی سرک ماورای کوکچه آغاز شده بود؛ اما طالبان مانع ساختوساز این جاده شده بودند.
این باشنده دشت قلعه میگوید: «اسفالت سرک ماورای کوکچه سهولتهای خوب اقتصادی و ترانسپورتی برای باشندهگان این ولسوالیها فراهم میکند. متاسفانه کار اسفالت این سرک با روی کار آمدن طالبان متوقف شده و تا کنون از آغاز دوباره کار آن خبری نیست.»
حامد از خرابی این سرک و بلند بودن کرایه رفتوآمد در این مسیر شکایت میکند و میگوید که خرابی این مسیر بهویژه در فصلهای زمستان و بهار باعث بروز مشکلات زیادی برای مردم میشود.
بلال، یکی از باشندهگان ولسوالی خواجهغار، که از این مسیر رفتوآمد میکند در صحبت با روزنامه ۸صبح میگوید که اکثر مسوولان و فرماندهان طالبان از ولسوالیهای ماورای کوکچه هستند و در جنگ مستقیم با نظامیان پیشین دخیل بودهاند. به گفته او، این مقامهای طالبان پس از سقوط جمهوریت وعده بازسازی این سرک را داده بودند، اما با گذشت سه سال هنوز به وعدههایشان عمل نکردهاند.
این باشنده ولسوالی خواجهغار میافزاید که سالانه شمار زیادی از بیماران پیش از رسیدن به شفاخانه ولایتی تخار در مسیر راه بهدلیل خرابی جادهها، جانهایشان را از دست میدهند. او میگوید: «همین اکنون طالبان سالانه از معادن طلا در ولسوالیهای چاهآب و دشت قلعه تخار، میلیونها افغانی بهدست میآورند، ولی هیچ گونه تلاشی برای بازسازی سرکهای ماورای کوکچه نمیکنند.»
مسوولان محلی طالبان در تخار توقف کار اسفالت سرک تالقان – ماورای کوکچه را میپذیرند و میگویند که تلاشها برای آغاز دوباره کار بازسازی این سرک جریان دارد. به گفته آنان، مشکلات باشندهگان محل با مقامهای مرکزی در میان گذاشته شده است.
امیرخان حذیفه، رییس فواید عامه طالبان در تخار، میگوید که آخرین قرارداد قیرریزی سرک ماورای کوکچه به ارزش ۴ میلیارد افغانی با یک شرکت خصوصی امضا شده بود که همزمان با تسلط طالبان، شرکت قراردادی تخار را ترک کرد و کار سرک ناتمام باقی ماند.
این مقام محلی طالبان میگوید که مشکلات سرک ماورای کوکچه را سال گذشته با مرکز شریک کردهاند و قرار است در سال جاری کار بازسازی آن آغاز شود.
این در حالی است که با تسلط طالبان بر افغانستان، در کنار توقف کار بازسازی سرک ماورای کوکچه، کار تطبیق دهها پروژه خرد و بزرگ دیگر نیز بهشمول قیرریزی سرک ورسج – پنجشیر در ولایت تخار متوقف شده و روشن نیست چه زمانی کار آنها از سر گرفته میشود.