باشندهگان هرات میگویند که در شرایط بد اقتصادی کنونی، شفاخانههای دولتی تنها گزینه برای مراجعه مریضان است، اما این مراکز صحی به نیازهای مریضان رسیدهگی نمیکنند. آنان مراکز صحی دولتی را به عدم ارایه خدمات درست صحی متهم میکنند و میافزایند که شفاخانه حوزوی هرات با وجود اخذ هزینه، خدمات صحی لازم ارایه نمیکند. براساس ادعای آنان، این شفاخانه از بیماران در وضعیت دشوار اقتصادی «فیس» میگیرد که این موضوع بر چالشهای بیماران افزوده است.
شماری از باشندهگان هرات میگویند که شفاخانه حوزوی هرات از مریضان زیر نام معاینات از ۱۰ تا ۱۰۰۰ هزار افغانی پول میگیرد، اما در مقابل خدمات صحی برای بیماران ارایه نمیکند. آنان ادعا میکنند که این شفاخانه وضعیت نامطلوبی دارد.
یک سند به نام «بل پرداخت معاینات تشخیصیه مریضان» که در اختیار روزنامه ۸صبح قرار گرفته، نشان میدهد که هزینه تمام معاینات در آن درج شده و هر مریض مکلف به پرداخت مبلغ ذکرشده است.
شفاخانه حوزوی هرات در ازای معاینات از مریضان پول میگیرد. براساس این کارشیوه پذیرش مریضان، هر بیمار مکلف به پرداخت هزینه متناسب با نوع معاینه صحی است. طبق دستور این شفاخانه، مریضان مکلفند در مقابل اجرای این معاینات صحی: «تست ساده ۱۰ افغانی، بیوشیمیک ۳۰ افغانی، هستوپتالوژیک ۲۵۰ افغانی، سیرولوژیک ۷۰ افغانی، ایکسری ساده ۵۰ افغانی، ایکسری دیجیتال ۱۰۰ افغانی، التراسوند ۳۰ افغانی، سایر معاینات ۱۰۰ افغانی، ایکوکاردیوگرافی ۵۰ افغانی، سیتیاسکن ۵۰۰ افغانی، امآرای ۵۰۰ افغانی، اندوسکوپی ۱۰۰ افغانی، ایسیجی ۲۰ افغانی، ماموگرافی ۱۰۰ افغانی و ایایجی ۳۰ افغانی» هزینه بپردازند.
این باشندهگان هرات میافزایند که در شرایط بد اقتصادی به سر میبرند و بسیاری از خانوادهها توان پرداخت این هزینهها را ندارند. به گفته آنان، شفاخانه حوزوی هرات از مریضان داخل بستر ۲۰۰ افغانی، از عملیاتهای کوچک ۱۰۰ افغانی، از عملیاتهای بزرگ ۵۰۰ افغانی و از عملیاتهای تخصصی ۱۰۰۰ هزار افغانی هزینه میگیرد.
باشندهگان هرات میگویند که با وجود پرداخت هزینه، به وضعیت بیماران در شفاخانه حوزوی این ولایت رسیدهگی نشده و هیچگونه خدمات برای مریضان ارایه نمیشود. آنان همچنان تاکید میورزند که اندکترین امکانات در این شفاخانه وجود ندارد.
محمدعظیم که برای تداوی یکی از نزدیکانش به این شفاخانه مراجعه کرده، میگوید که این مرکز صحی مکان مناسبی برای درمان بیماران نیست. او در صحبت با روزنامه ۸صبح میگوید: «به یک امیدواری آمدیم که شفاخانه دولتی است و به مریض ما رسیدهگی شود، اما جایی که مریض تداوی و صحتیاب شود، اینجا نیست. وقتی مریض ما که بستری شد، ۲۰۰ افغانی پول بستر گرفت. وقتی به اتاق رفتیم، حتا رویجایی نداشت؛ خود ما برای مریض خود رویجایی گرفتیم.» محمدعظیم میافزاید: «شفاخانه هرات هیچ امکانات صحی ندارد. مریض ما زیاد به آکسیجن ضرورت دارد، خدا شاهد است یا آکسیجن خالی است و یا هم اینکه آکسیجن که میآورد، به جای تنفس به مریض کل هوایش بیرون میشود، چون شلینکش سوراخ است. خلاصه هیچ رسیدهگی به مریض نمیشود و خیلی چتل [کثیف] است که مریض را مریضتر میکند.»
از سویی هم، نبود داکتران متخصص از چالشهای دیگری است که بیمارداران در این شفاخانه را نگران ساخته است.
حفیظالله، باشنده هرات که از یک هفته به این سو برادرش را به دلیل وقوع حادثه ترافیکی در بخش جراحی مغز و اعصاب و ستون فقرات این شفاخانه بستری کرده، میگوید که این بخش از سوی پرستاران اداره میشود. حفیظالله به روزنامه ۸صبح میگوید: «یک هفته میشود که برادرم بستری است. اینجا هر چه هست نرس است. در جریان یک شبانهروز فقط برای دو دقیقه اگر داکتر متخصص بیاید و از مریض یک دیدن میکند خلاص. دیگر کلاً همین بخش از سوی نرسهایی که یک سال میشود از انستیتوت فارغ شدهاند، اداره میشود. داکتر متخصص اصلا نمیآید. اگر ۱۰ مریض هم فوت شود، به داخل بخش یک دوره نمیزند.»
باشندهگان هرات در حالی از نبود امکانات و ارایه خدمات و نبود داکتران متخصص در شفاخانه حوزوی این ولایت شکایت دارند که منابع صحی نیز تایید میکنند که این شفاخانه به دلیل مدیریت نادرست طالبان و کاهش معاش داکتران، در وضعیت نامناسبی به سر میبرد.
یک منبع معتبر که نمیخواهد نامش در گزارش ذکر شود، به ۸صبح میگوید که شفاخانه حوزوی هرات «قبلا از سوی موسسهها حمایت میشد و معاش و امکانات را موسسات فراهم میکردند، اما حالا به دلیل عدم حمایت از سوی موسسات معاش و امکانات از سوی طالبان مدیریت میشود.» این منبع میافزاید: «طالبان در قدم اول معاش داکتران و پرسونل را نصفنصف کردند و کسی که قبلا ۴۰ هزار افغانی معاش داشت، حالا ۲۰ هزار افغانی معاش میگیرد. یا اینکه قبلا ۲۰ هزار افغانی داشت، حالا ۸ هزار افغانی معاش میگیرد. طبعاً روی کار و ارایه خدمات تاثیرگذار است.»
این منبع میگوید که نبود مدیریت صحی و گماشته شدن یک فرد از سوی طالبان بهحیث رییس شفاخانه حوزوی هرات، سبب وضعیت پيشآمده در بزرگترین مرکز صحی حوزه غرب کشور شده است.
این نگرانیها در حالی مطرح میشود که بهتازهگی استخبارات طالبان دستکم چهار کارمند شفاخانه حوزوی هرات را بازداشت کرده است. سرطبیب شفاخانه، یک تن از بخش لابراتوار، یک داکتر و یک تن از بخش اداری از سوی طالبان در هرات بازداشت شدهاند و از سرنوشت آنان تا کنون اطلاعی در دست نیست.