«ییر کونی» و افغانستان ده ییر ایگه‌لری نینگ عذابی؛ اقلیم اۉزگریشی مملکت نی تهدید قیلماقده
افغانستان سیاسی و اقتصادی بحران گه قوشیمچه اقلیم اۉزگریش بحرانی بیلن دوچ دیر. ییر آستی سوولری پس توشیشی، دهشتلی سوو تاشقینلری، حرارت درجه‌سی کوتاریلیشی، یاغینچیلیک، وقت‌سیز یاغینچیلیک و هوا رطوبتی اۉزگریشی افغانستانده اقلیم اۉزگریش بیلگی‌لریدن دییلگن. ینگی‌لیکده بیرلشگن ملتلر تشکیلاتی نینگ ترقیاتی دستوری افغانستانده اقلیم اۉزگریشیدن خواطر بیلدیرگن. مذکور تشکیلات گه کوره، افغانستانده ۶۷ فایز عایله‌لر قوروقچیلیک قیینچیلیگی بیلن دوچ دیر و اوشبو مملکتده سوو تاشقینی یوز بیره‌دیگن ۱۶ فایز منطقه‌لرده یشش اوی‌لر قوریلگن. شو بیلن بیرگه افغانستان اوچون امریکا ایلچیخانه‌سی بو مملکت اقلیم اۉزگریشی طفیلی اېنگ ضرر کوره‌دیگن مملکت دیر و بوتوغریده قۉشمه طرزده سعی-حرکت بولیشی کېره‌ک دیگن. باشقه تاماندن طالبان دولت اداره‌لری و خلق‌ارا تشکیلات‌لر وکیللری نینگ حضوری بیلن اقلیم اۉزگریشی خصوصیده اوچ کونلیک ییغیلیش اۉتکزیلگنیدن خبر بیرگنلر. بو گروه دنیا همجمعیتدن آب‌وهوا اۉزگریشی خصوصیده ایشی توخته‌لگن لایحه‌لر ایشی قیته باشلنیب و تخنیکی و مالی یاردم‌لر نظر گه آلینیشی اېسته‌گن.
بیرلشگن ملتلر تشکیلاتی نینگ ترقیاتی دستوری (UNDP)، افغانستان اقلیم اۉزگریش قیینچیلیگی بیلن دوچ‌لیگینی اېتگن. بو نهاد اۉتگن کون «ییر کونی» مناسبتی بیلن افغانستان قوروقچیلیک و اقلیم اۉزگریش قیینچیلیگیدن عذاب چېکماقده و بو مملکت قۉللب-قوتلنیشی اوچون دقت قیلینیشی گه تاکیدله‌گن.
بیرلشگن ملتلر تشکیلاتی نینگ ترقیاتی دستوری گه کوره، افغانستانده ۶۷ فایز عایله‌لر قوروقچیلیک قیینچیلیگی بیلن دوچ دیر و ۱۵ فایزی هم سوو تاشقینی خوفی بیلن یوزمه یوز دیر. مذکور تشکیلات نینگ کوپه‌یتیریشیچه، بو مملکتده حاضرگی کونده ۷۹ فایز عایله‌لر ایچیمیلیک سوودن فایده‌لنه آلمه‌یدیلر.
بیرلشگن ملتلر تشکیلاتی افغانستانده اوشبو تشکیلات نینگ محوطه‌سیده درخت ایکیش بیلن «ییر کونیدن» نشانلب و افغانستان بوتون فقرالریدن سیاره‌لرینی قوریقلش اوچون کوکلم کېله‌جک ایجاد اېتیش گه حرکت قیلیش‌لرینی سۉره‌گن.
عین‌حالده، افغانستان اوچون امریکا ایلچیخانه‌سی کارداری کرن دیکر، «ییر کونی» مناسبتی بیلن ایتیشیچه، بو مملکت اقلیم اۉزگریشی گه قرشی کوره‌ش بیرینچی چېزیغیده دیر. او ایکس صحیفه‌سیده یازیشیچه: «کیچیک اقداملر کتّه فرقلر گه سبب بوله‌دی و افغانستان اقلیم اۉزگریش گه قرشی کوره‌ش بیرینچی چېزیغیده دیر. کېلینگلر اقلیم اۉزگریش سلبی عاقبتلری اوچون بیر ییرده تلاش قیله‌یدیک.»
بیرلشگن ملتلر تشکیلاتی نینگ ترقیاتی دستوری بوندن آلدین علیحده گزارشیده، افغانستان ۲۰۲۳ییلده اقلیم اۉزگریشی طفیلی ضرر کورگن آلتینچی مملکت قطاری گه کېریب و طبیعی آفت‌لر خطری بیلن دوچ بولگن تورتینچی مملکت دیه یازگن.
اوشبو گزارش اساسیده، افغانستان میلادی ۱۹۵۰ ییل دن ۲۰۲۳ ییل گه قدر ۱.۸ درجه سانتی‌گراد ایسیق‌لیکنی تجربه قیلگن و دنیا ده‌گی باشقه مملکتلر گه نسبتن ۱.۵ درجه سانتی‌گراد ایسیق‌لیگی آشگن. مذکور تشکیلات گه کوره، بو ایسیق‌لیک ایکینچیلیک و اقتصاد اوستیگه سلبی تاثیر قیلیب و توقنشوو، کمبغل‌لیک و آواره‌لر سانی کوپه‌یشی گه سبب بولگن.
بیرلشگن ملتلر تشکیلاتی ترقیاتی دستوری نینگ کوپه‌یتیریشیچه، افغانستانده آب‌وهوا بحرانیدن کوپراق کمبغل عایله‌لر جبرلنگن. بو نهاد افغانستان نینگ مرکب معمالری گه دایر بیرلشگن ملتلر تشکیلاتی نینگ تدقیقاتی گه اشاره قیلیب ایتیشیچه، قوروقچیلیک، سوو تاشقینی، ییر بوزوق‌لیگی و ایکینچیلیک محصولات حاصلی کمه‌یشی اساسی اقلیم اۉزگریش تهدیدلریدن سنله‌دی.
بیرلشگن ملتلر تشکیلاتی نینگ گزارشی اساسیده، افغانستان نینگ ۸۰ فایز جمعیتی تېریکچیلیک بویوملرینی تامینلش اوچون طبیعی منبعلر دن قوللنه‌دی، عین‌حالده ییر نینگ اته‌گی ۱۲ فایزی گه محصولات ایکیله‌دی و حاضر آلتی فایزی گه ایکیلگن. اقلیم اۉزگریشی سوو ییتیشمسلیک، توپراق و ایکینچیلیک محصولات نی تهدید قیلیب و میلیون‌لب کیشی نینگ توییب آوقت‌لنمسلیک خوفی بیلن دوچ قیلگن.
بیرلشگن ملتلر تشکیلاتی نینگ ترقیاتی دستوری گه کوره: «سوو تاشقینی افغانستان اوچون جدی تهدید دیر هر ییلی قریب ۴۰۰ میلیون دالر اقتصادی گه ضرر یېتکزه‌دی اۉرته شکلده ۳۳۵ مینگ کیشی گه تاثیر قیله‌دی.»
اوشبو گزارش نینگ معلومات‌لری اساسیده، افغانستان نینگ ۸۵ فایز اهالیسی یشش محیط ناتینچ شرایطیده تیریکچیلیک قیلماقده‌لر. گزارش نینگ معلومات‌لری گه بناً، افغانستان ۲۰۲۱ییلدن ۲۰۲۳ییل گه قدر آب‌وهوا اۉزگریشی باعث کوپراق اوی-جاینی ترک اېتیشنی تجربه قیلگن و ۲.۳ میلیون کیشی قوروقچیلیک باعث منطقه‌لرینی ترک اېتگن.
بوندن آلدین بیرلشگن ملتلر تشکیلاتی نینگ باله‌لرنی قۉللب-قوتلش صندیغی (یونیسف) افغانستانده هر ۱۰ کیشیدن ۸ کیشی ایچیملیک سوودن فایده‌لنه آلمه‌یدی و ۹۳ فایز باله‌لر سوو نقطه‌ی نظر دن قیینچیلیک بیلن دوچ بولگن منطقه‌لرده یشه‌ماقده‌لیگینی بیلدیرگن.
شونینگدیک، طالبان یېتکرمه‌لر مرکزی افغانستانده اقلیم اۉزگریشی گه دایر دولت اداره‌لری و خلق‌ارا تشکیلات‌لر وکیللری نینگ حضوری بیلن اوچ کونلیک ییغیلیش اۉتکزیلگنیدن خبر بیرگن.
طالبان یېتکرمه‌لر مرکزی نینگ معلوماتی اساسیده بو ییغیلیشده اشتراک اېتگنلر افغانستانده اقلیم اۉزگریشی و سلبی عاقبتلری و آب‌وهوا اۉزگریشی خصوصیده ایشی توخته‌گن لایحه‌لر ایشی باشلنیش مساله‌لرینی محاکمه قیلگنلر. طالبان اوشبو ییغیلیشده خلق‌ارا تشکیلات‌لردن اقلیم اۉزگریش ییغیلیشیده سیاسی مساله‌لرنی دخیل قیلمه‌ی و اقلیم اۉزگریشی گه دایر ایشی توخته‌گن لایحه‌لر ایشی قیته باشلنیشینی اېسته‌گنلر.
طالبان نینگ ایتیشلریچه، کېتمه-کیت قوروقچیلیک، سوو تاشقینلری، سوو یېتیشمسلیک و ایکینچلیک محصولات حاصلی کمه‌یشی افغانستان خلقی گه جدی زیان یېتکزیب و اقلیم اۉزگریشی گه دایر معمالر گه قرشی کوره‌ش اوچون، دنیا همجمعیت قۉشمه طرزده اقدام قیلیشی کېره‌ک.
بوندن آلدین آچلیکّه قرشی کوره‌ش گه اقدام قیلیش تشکیلات، خلق‌ارا ساغلیق‌نی سقلش تشکیلات، اسلامی یاردم کورسه‌تیش انسان پرورلیک تشکیلات، خلق‌ارا باله‌لرنی قوتقریش تشکیلات و خلق‌ارا ورلد ویژن تشکیلات افغانستانده اقلیم اۉزگریش شرایطی یامانلنیشی حقیده آگاه‌لنتیرگن اېدیلر. مذکور تشکیلات‌لر نینگ قۉشمه بیانیه‌سیده کېلیشیچه، افغانستانده چمه‌سی ۲۵ ولایت دهشتلی قوروقچیلیک خوفی بیلن یوزمه یوز دیر.
افغانستانده اقلیم اۉزگریشی خصوصیده عین‌حالده خواطر بیلدیریلماقده که ینگی‌لیکده طالبان حاکمیتیده طبیعی آفتلرنی باشقریش ایشلری بوییچه دولت وزیرلیگی، مملکتده سۉنگی کونلرده‌گی سوو تاشقینلری عاقبتیده ۷۰ کیشی هلاک بولیب و ۶۰۰ دن آرتیق چاروه تلف بولگن، شونینگدیک ایکینچیلیک ییرلر بوزیلیشی گه علاوه ایکّی مینگ ۶۲۷ یشش اوی قسمی یا که بوتونلی بوزیلگنینی اېتگن.
