شماری از رانندگان و باشندگان ولایت بامیان از افزایش ناامنی در شاهراه کابل – بامیان از دو مسیر ولسوالی جلریز و دره غوربند، انتقاد میکنند. دره غوربند ولایت پروان و دره جلریز ولایت میدانوردک از مسیرهایی است که ولایتهای دایکندی، غور و بامیان را به کابل، پایتخت کشور، وصل میسازند. جنگجویان گروه طالبان اما با حضور در بخشهایی از این دو دره، این مسیرها را به ناامنترین مناطق برای مسافران بدل کردهاند. برخی از مسافران و رانندگان شاهراه کابل-بامیان میگویند که به دلیل افزایش ناامنی، از چند روز به این طرف در بامیان گیر ماندهاند و منتظر بهبود وضعیت امنیتی راهها میباشند.
خلیفه سلطان، یکی از رانندگان، میگوید که قبلاً روزانه دستکم یک مرتبه مسافران را از کابل به بامیان و یا برعکس انتقال میداد، اما طی سه روز اخیر به دلیل درگیری بین نیروهای امنیتی و جنگجویان طالبان در ولسوالی غوربند ولایت پروان، جرأت نکرده از این مسیر سفر کند. محمد، دیگر رانندهی این مسیر است. به گفتهی وی، دره جلریز از سالها به این طرف ناامن بود و در چند هفتهی اخیر رفتوآمد از این منطقه به کلی قطع شده است. به نقل از محمد، دره غوربند نیز در روزهای اخیر شاهد حضور جنگجویان طالبان بوده که مسافران را مورد بازرسی قرار میدهند و برای آنها مزاحمت ایجاد میکنند. رانندگان با انتقاد از دولت میگویند که ناامنی شاهراه کابل-بامیان، افزون بر خلق چالشهای بیشمار دیگر، شغل رانندگی آنها را نیز متأثر ساخته است. خلیفه محمد از دولت خواست که امنیت راه بامیان-کابل را تأمین کند.
ناامنی مسیرهای منتهی به ولایتهای مرکزی از طریق کابل، یکی از چالشهای عمده فراراه باشندگان این مناطق است و بارها به عنوان یک خواست مطرح شده، اما تاکنون نه تنها نتیجهای در پی نداشته، بل وضعیت روزبهروز بدتر شده است. علی صادقی، هفت روز است که در بامیان به سر میبرد. او باشنده اصلی کابل است و برای انجام کاری به بامیان آمده است؛ اما ناامنیهای چند روز اخیر در غوربند، مانع برگشت او به کابل شده است. او میگوید: «سه چهار روز است اقدام میکنم که به کابل برگردم، اما به دلیل شدت ناامنی در مسیر راه و کارگذاری ماینهای کنار جادهای از سوی طالبان که هر روز نفر کشته میشود، نتوانستم به کابل برگردم.» به گفتهی این مسافر، همزمان با افزایش ناامنی در مسیر بامیان-کابل، کرایهی موتر نیز به گونهی چشمگیر افزایش یافته است؛ چرا که شماری از رانندگان حاضر به انتقال مسافران نیستند.
با این حال، مولوی عتیقالله عتیق، معاون والی بامیان، در گفتوگو با روزنامه 8صبح گفت که اداره محلی بامیان بارها این مشکل را با حکومت محلی میدانوردک، حکومت مرکزی و شخص رییس جمهور در میان گذاشته، اما تاکنون نتیجهی مطلوبی به دست نیامده است. معاون والی بامیان افزود که در یک ماه اخیر بر اثر انفجار ماینهای کنار جادهای طالبان در ولسوالی جلریز ولایت میدانوردک، حدود 13 مسافر غیرنظامی که همه باشندگان بامیان بودند، جان باختهاند. به گفتهی وی، هرچند آمار دقیق از مسافرانی که در شاهراه کابل-بامیان توسط طالبان کشته شدهاند را در اختیار ندارد، اما سربازان ارتش و پولیس که از این مسیرها رفتوآمد میکردند، به چنگ طالبان افتاده و سپس کشته شدهاند.
در همین حال جواد دادگر، رییس دفتر ساحهای کمیسیون مستقل حقوق بشر در بامیان، افزایش ناامنی در شاهراه بامیان-کابل را نگرانکننده میداند و میگوید در رویدادهایی که تاکنون در این شاهراه اتفاق افتاده، غیرنظامیان زیادی قربانی شدهاند. وی میافزاید که کشتن غیرنظامیان، از مصادیق «برجستهی نقض حقوق بینالمللی بشردوستانه» است. آقای دادگر تصریح کرد، طوری که انتظار میرفت، حکومت در راستای تأمین امنیت شاهراه کابل-بامیان اقدامات موثر و عملی انجام نداده و باشندگان مناطق مرکزی نیز همواره نسبت به این مشکل اعتراض کردهاند. رییس دفتر ساحهای کمیسیون مستقل حقوق بشر همچنان میافزاید که به علت بیتوجهی حکومت نسبت به تأمین امنیت این مسیر، بارها حوادث «دلآزار» و «وحشتناک» رخ داده و غیرنظامیان از سوی طالبان به قتل رسیدهاند. کمیسیون مستقل حقوق بشر از دولت مرکزی و نهادهای امنیتی میخواهد که به خاطر تأمین امنیت و مصونیت باشندگان مناطق مرکزی، اقدامات و تدابیر امنیتی لازم را روی دست بگیرند.
از سویی هم، مجید، فرمانده کندک ارتش ملی در ولسوالی سیاهگرد ولایت پروان، به روزنامه 8صبح گفت که در جریان چند روز درگیری میان نیروهای امنیتی و جنگجویان گروه طالبان در دره غوربند، 13 جنگجوی طالب کشته و شماری هم زخمی و بازداشت شدهاند. به گفتهی وی پنج سرباز ارتش ملی، یک سرباز پولیس و سه نیروی خیزش مردمی در پی این درگیریها زخمی شدهاند و تلفاتی به نیروهای امنیتی وارد نشده است. فرمانده مجید افزود که در حال حاضر وضعیت در دره غوربند به حالت عادی برگشته و مسافران میتوانند از این مسیر رفتوآمد کنند. پیش از این نیز شماری از باشندگان بامیان و یک نمایندهی این ولایت در شورای ملی گفته بودند که ناامنی در دره غوربند افزایش یافته و طالبان با افراز پاسگاهها، برای مسافران مزاحمت ایجاد میکنند.
چند سال پیش سرور دانش، معاون دوم ریاست جمهوری و محمد محقق، معاون پیشین ریاست اجرایی حکومت وحدت ملی، طرحی را به حکومت سپرده بودند تا یک لوای ارتش ملی به مرکزیت بامیان ایجاد شود. قرار بود یکی از کندکهای این لوا، در ولسوالی جلریز میدانوردک مستقر شود. با آنکه رییسجمهور غنی خود وعدهی تطبیق این طرح امنیتی را داده بود، اما باشندگان مناطق مرکزی میگویند که با گذشت سالها، از عملی شدن آن وعدهی رییس جمهور و تأمین امنیت شاهراه کابل-بامیان خبری نیست. همینطور رییس جمهور غنی دو سال پیش در سفرش به بامیان، به رییس وقت ستاد ارتش هدایت داده بود تا طرح ایجاد یک کندک ارتش منطقهای را برای بامیان نهایی سازد؛ کاری که تاکنون عملی نشده است.