مسابقات ورزشی در هر نقطه از دنیا توسط داوران اداره میشود تا براساس آن هر تیم یا حریفی که مستحق باشد، پیروز شود و با رای داور نتیجه مسابقه مشخص گردد.
این داوران در طول زندگی دورههای آموزشی متفاوتی را در داخل یا خارج کشورشان نیز سپری میکنند و از مسایل روز رشتههای مشخص خود آگاه میشوند تا با استفاده از آن آموختهها، مسابقات را با شرایط و قوانین روز قضاوت کنند.
به همین منظور هر رشتهی ورزشی، سعی بر آن دارد تا با تعیین تعدادی از افراد بهعنوان داور، مسابقات در سطوح گوناگون را برگزار کرده و تلاش کند تا بیطرفی در مسابقات رعایت شود.
فوتبال افغانستان یکی از این رشتههاست که با کوشش فراوان در نظر دارد تا داوران را در ردههای مختلف آموزش دهد و توسط آنها مسابقاتی را در مرکز و ولایات برگزار کند.
مشکلهای زیادی در فوتبال کشور، با وجود اینکه در طول دهسال پیشرفتهای قابل ملاحظهای صورت گرفته، هنوز هم به چشم میآید و نیاز به تلاش و کاری بیشتر دارد.
یکی از این موارد، موضوع داوری و از آن مهمتر فرهنگ احترام به آن است؛ متاسفانه این فرهنگ تا حال در کشور به آن صورت که باید، نهادینه نشده است.
مسوولان فدراسیون فوتبال افغانستان نیز میگویند که چندین دوره آموزشی در بخش داوری را زیر نظر استادان داخلی و آموزگاران فیفا برگزار کرده و براساس آن به تازگی تعدادی نیروی جوان را بهعنوان داور انتخاب کرده و از آنان در بسیاری از مسابقات استفاده میکنند.
بهگفته این مسوولان، آنها در شرایط فعلی در نظر دارند تا فوتبال را به خانه تمام مردم برده و اینان را با فرهنگ فوتبال آشنا کنند و بعد از آن نیز شرایط استندرد برای داوری تعیین نمایند.
اما موضوعی که در مسابقات فوتبال در سطح کشور آزاردهنده است، عدم احترام بازیکنان، مربیان و مسوولان تیمها به داوری و داوران بوده که گاهی صدای مسوولان فدراسیون را نیز بلند کرده است.
هفته گذشته، به راحتی این موضوع در دیدار تیمهای فروزی و بیگبیر دیده میشد؛ زمانیکه داور جوان و با استعداد این دیدار هر موضوعی را قضاوت میکرد، بازیکنان و مربیان یکی از تیمها همه با هم بر سر داور فریادزده، اعتراض میکردند.
ورزشکاران، بازیکنان و مربیان گویا فراموش کردهاند که داور هم یک انسان است و مجزا از خطا نیست و ممکن است در برخی موارد اشتباه هم کند؛ اما اعتراض به داوران به یک فرهنگ در بین بازیکنان تبدیل شده است.
این بازی بهحدی با اعتراض بازیکنان روبهرو بود که در پایان آن رییس فدراسیون فوتبال خطاب به بازیکنان دو تیم اخطار داده و تمام آنها و مربیانشان را با شدیدترین الفاظ تهدید به محرومیت از فوتبال کرد.
نباید فراموش کرد که همین بازیکنان موجود در فوتبال افغانستان هم، هنوز به آن اندازه حرفهای نشدهاند که بخواهند در مورد داوری و ابعادی از فوتبال قضاوت کنند که به دور از چشم آنها اتفاق میافتد و تنها کسی که میتواند آن را ببیند، داور است.
همین موضوع و دیگر مشکلات باعث شده تا فوتبال افغانستان به اندازهای که انتظار میرفت، نتواند پیشرفت کند و از دیگر کشورها نیز عقب مانده است.
اما برخلاف آن، دیگر کشورها و بازیکنان فوتبال آنها به حدی با فرهنگ احترام آشنا هستند که اگر قضاوت داور منجر به شکست آنها نیز گردد، هیچگونه اعتراضی نمیکنند.
پس بر مسوولان فدراسیون فوتبال است تا از کمیت کاسته و بر کیفیت بیافزایند و بیشتر فکر خود را به فرهنگسازی در بین بازیکنان و مربیان اختصاص دهند.