طالبان بهتازهگی هزاران جلد کتاب را از کتابفروشیها و بنگاههای نشراتی مصادره کرده و ناشران را به بازداشت و سرکوب تهدید کردهاند. براساس این دستور طالبان، دهها عنوان کتاب در حوزه تاریخ اقوام، فلسفه و کتابهای مرتبط به مذهب شیعه ممنوع شده است. فروشندهگان کتاب در سراسر افغانستان از نبود بازار کتاب و چالشهای اقتصادی شکایت دارند. بهتازهگی شماری از، کتابفروشان شهر تالقان، مرکز ولایت تخار، گفتهاند که با تسلط طالبان، بازار کتاب در این ولایت با رکود مواجه شده است. به گفته آنان، منع تحصیل دختران، بیکاری مردم و اعمال ممنوعیتهای این گروه، علاقهمندی باشندهگان تخار به کتاب و مطالعه را کم ساخته و این امر باعث کاهش بازار کتاب شده است.
شماری از کتابفروشان شهر تالقان میگویند که با حاکمیت طالبان، منع تحصیل دختران و بیعلاقهگی مردم به خرید کتاب، روزهای دشوار فروشات را تجربه میکنند. به گفته آنان، بازار کتابفروشی این روزها از رونق افتاده است و جوانان و مردم کمتر به خرید کتاب علاقه دارند.
در کنار چمن شهرداری تالقان دکانهای کتابفروشی موقعیت دارد. با گذر از این مکان، بهسادهگی میتوان رکود بازار کتابفروشی را مشاهده کرد. کتابفروشان که روزها چشمِ انتظار به مشتری میدوزند و بیشتر وقتها ناامید بساط کتابها را تا فردا میبندند.
مصطفا، یکی از کتابفروشان شهر تالقان، میگوید که نمیتواند کرایه دکانش را فراهم سازد. او میگوید که در در زمان جمهوریت روزانه تا شش هزار افغانی فروش داشته، اما اکنون این فروشات به دو هزار تا یک هزار و 500 افغانی کاهش یافته است. این کتابفروش میگوید که در کنار فقر و بیکاری، استفاده بیش از حد جوانان از انترنت و شبکههای اجتماعی آنان را به خریدن کتاب کمعلاقه کرده است.
معصوم رادمنش، کتابفروش دیگر در شهر تالقان، میگوید که در دو سال حاکمیت طالبان کسبوکار کتابفروشان با رکود مواجه شده است. آقای رادمنش، مسوولان ریاست اطلاعات و فرهنگ طالبان در تخار را به عدم همکاری برای برگزاری نمایشگاه کتاب در این ولایت متهم میکند. او میگوید که طالبان درخواست کتابفروشان برای برگزاری نمایشگاه کتاب در چمن شهرداری را رد کردند.
کتابفروشان در شهر تالقان تاکید دارند که با ادامه وضعیت موجود، ناگزیرند کتابفروشیهای خود را بسته کنند و تغییر شغل دهند.
در همین حال، اتحادیه کتابفروشان ولایت تخار میگوید که از ۱۵۰ دکان کتابفروشی در این ولایت، تا کنون ۱۲ کتابفروشی به خوراکهفروشی تغییر داده شده و هفت کتابفروشی دیگر بسته شده است.
ثناالله ثنا، مسوول اتحادیه کتابفروشان شهر تالقان، به روزنامه ۸صبح میگوید که حدود یک هفته پیش مالک یک کتابفروشی بزرگ در این ولایت از کار کتاب برای همیشه دست کشید. آقای ثنا میافزاید که بازار فروش کتاب بهگونه بیپیشینه افت کرده است. به گفته او، یکی از دلایلی کمعلاقهگی مردم به مطالعه، فقر و بیکاری است.
با این حال، مولوی انصارالله انصار، رییس اطلاعات و فرهنگ طالبان در تخار میگوید که آنان به تقویت و گسترش فعالیتهای فرهنگی توجه جدی دارند. او گفته که در سال جاری برای تقویت فرهنگ مطالعه و کتابخوانی «چهار مرتبه مسابقه امارتشناسی» برگزار کردهاند. این مقام محلی طالبان افزوده است که در آینده نزدیک نمایشگاه کتاب اسلامی را در تخار برگزار میکنند. او همچنان تصریح کرده که طرح حمایت از کتابفروشان را به وزارت اطلاعات فرهنگ فرستاده است.
این در حالی است که وزارت اطلاعات و فرهنگ تحت اداره طالبان با ایجاد کمیسیون ویژه در صدد جمعآوری کتابهایی است که از نظر این گروه محتوای آنها مخالف ارزشهای اسلامی و فرهنگی است. طالبان در دوونیم سال گذشته بهصورت مستمر بر سانسور، مصادره کتاب، منع آموزش فقه جعفری و تصفیه کتابخانههای دولتی و دانشگاهها از کتابهایی که به گفته این گروه مخالف فقه حنفی است، ادامه دادهاند. این گروه، پس از سلطه بر افغانستان، بهشکل بیپیشینه در حوزههای زندهگی مردم مداخله کرده و با دستدرازی و اعمال ممنوعیتهای آموزشی و فکری، زندهگی را به کام شهروندان تلخ کرده است.
صدها ناشر و کتابفروشی که سالهای زیادی در این عرصه سرمایهگذاری کردهاند، اکنون افزون بر ضرر اقتصادی، در خطر زندان و زولانه طالبان نیز قرار دارند.