رهبران هفت کشور بزرگ صنعتی جهان موسوم به گروه هفت (G7) از نقض سیستماتیک حقوق بشر در افغانستان ابراز نگرانی کردهاند. این کشورها همچنان از طالبان میخواهند که به تعهدات خود در امر مبارزه با تروریسم پابند باشند. گروه هفت تاکید کرده که طالبان باید اطمینان دهند که از خاک افغانستان تهدیدی متوجه جهان نمیشود و نیز گروههای شورشی فرصت برنامهریزی و اقدامهای تروریستی را نمییابند. سران هفت کشور صنعتی جهان تصریح میکنند که افغانستان نباید به پناهگاه امنی برای تروریستان بدل شود. آنان از طالبان میخواهند که به هدف ایجاد دولت فراگیر، گامهای مهمی را برای مشارکت در گفتوگوهای معتبر ملی، روی دست بگیرند. گروه هفت با ابراز نگرانی از افزایش تهدیدهای جدی علیه ثبات و وضعیت وخیم بشری و اقتصادی در افغانستان، خواستار لغو فوری تصمیمهای نادرست بهویژه تصمیمهای زنستیزانه طالبان شده است.
نشست سالانه رهبران هفت کشور بزرگ صنعتی جهان موسوم به گروه هفت (G7) که روز جمعه، ۲۹ ثور، در هیروشیمای جاپان آغاز شد، امروز پایان یافت. سران کشورهای بزرگ صنعتی در پایان این نشست، یک بیانیه ۶۶ مادهای صادر کردند. ماده ۵۵ این بیانیه در مورد وضعیت افغانستان است. در این ماده، به نقض گسترده حقوق بشر، ایجاد نشدن دولت همهشمول، نگرانی از تبدیل شدن افغانستان به مرکز تروریسم، به حاشیه کشانده شدن زنان و تضعیف کار نهادهای سازمان ملل متحد اشاره شده است. اعضای گروه هفت همچنان از عزم خود برای رویارویی با چالشهای جهانی سخن گفتهاند. سران هفت کشور بزرگ صنعتی تاکید کردهاند: «کار ما ریشه در احترام به منشور سازمان ملل متحد و مشارکت بینالمللی دارد.»
نگرانی از نقض سیستماتیک حقوق بشر توسط طالبان
گروه هفت (G7) در بیانیه پایانی مخالفت خود را با نقض سیستماتیک حقوق بشر و آزادیهای اساسی توسط طالبان ابراز کرده است. سران این گروه صنعتی از طالبان خواستهاند که رفتارهای ناقض حقوق بشر را متوقف کنند. در بیانیه گروه هفت آمده است: «ما شدیدترین مخالفت خود را با نقض سیستماتیک حقوق بشر و آزادیهای اساسی توسط طالبان ابراز میکنیم و خواستار لغو فوری تصمیمهای غیرقابل قبول، بهویژه تصمیمها علیه زنان و دختران هستیم. همه شهروندان افغانستان باید از مشارکت کامل، برابر و معنادار در تمام عرصههای زندهگی عمومی برخوردار باشند و به کمکهای بشردوستانه و خدمات اساسی دسترسی داشته باشند.»
پیش از این ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد برای افغانستان، در مورد وضعیت حقوق بشری در این کشور و گروه کاری این سازمان در مورد تبعیض علیه زنان و دختران، از سرکوب سیستماتیک حقوق زنان و دختران و وخامت دوامدار وضعیت حقوق بشر عمیقاً ابراز تاسف کردهاند. به گفته آنان، طالبان با از بین بردن چارچوبهای قانونی و سازمانی در افغانستان، به افراطیترین شکل زنستیزی میکنند.
در همین حال، گزارش تحقیقی روزنامه ۸صبح نشان میدهد که زندانیان زن در محابس طالبان در ولایتهای جوزجان، فاریاب و سمنگان مورد شکنجه و تجاوز جنسی قرار گرفتهاند. براساس یافتههای روزنامه ۸صبح، از میان ۹۰ زن زندانی در این ولایتها، ۱۶ تن آنان در نتیجه تجاوز جنسی مکرر طالبان حمل گرفتهاند. در تازهترین مورد، یافتههای روزنامه ۸صبح نشان میدهد که طالبان تنها در جریان ماه ثور ۱۳ نظامی پیشین را تیرباران و ۳۰ تن دیگر را زندانی کردهاند.
نگرانی گروه هفت از وضعیت وخیم بشری و اقتصادی در افغانستان
افغانستان پس از تسلط طالبان با بحران شدید بشری و اقتصادی دستوپنجه نرم میکند. قطع کمکهای جامعه جهانی، فرار سرمایهگذاران از افغانستان و سرکوب آزادیهای اساسی شهروندان باعث شده که کتله بزرگی از سرمایهگذاران افغانستان را ترک کنند. هفت کشور بزرگ صنعتی (G7) در بیانیه پایانیاش از وضعیت بد بشری و اقتصادی در افغانستان ابراز نگرانی کرده است. در این بیانیه آمده است: «ما با نگرانی شدید متوجه افزایش تهدیدات علیه ثبات، وضعیت وخیم انسانی و اقتصادی در افغانستان میشویم.» پیش از این، سازمان ملل متحد گفته است که حدود نیمی از شهروندان افغانستان شبها گرسنه میخوابند.
خواست گروه هفت از طالبان برای مبارزه با تروریسم
گروه طالبان در هنگام امضای توافقنامه دوحه با ایالات متحده امریکا، تعهد کرده است که روابطش با سایر گروههای تروریستی منطقهای و جهانی را قطع میکند. این گروه تعهد داده است که از خاک افغانستان هیچ تهدیدی متوجه کشورها بهویژه همسایهگانش نخواهد شد. در حالی که در جریان نزدیک به دو سال گذشته، تاجیکستان و اوزبیکستان مورد چند حمله موشکی از خاک افغانستان قرار گرفتهاند.
با این حال، دیده میشود که تعهدات طالبان در قبال مبارزه با تروریسم برای کشورهای جهان جدی به نظر نمیرسد. رهبران هفت کشور صنعتی جهان در هیروشیما از طالبان خواستهاند که به تعهداتشان در امر مبارزه با تروریسم عمل کنند. در بیانیه پایانی گروه هفت که در وبسایت کاخ سفید نشر شده، آمده است: «ما از طالبان میخواهیم که به تعهدات خود در زمینه مبارزه با تروریسم پابند باشند و اطمینان دهند که از خاک افغانستان برای تهدید یا حمله بر هیچ کشوری» استفاده نمیشود.
نگرانی از تبدیل شدن افغانستان به پناهگاه و آموزشگاه تروریستان
سران هفت کشور صنعتی جهان (G7) از تبدیل شدن افغانستان به پناهگاه و آموزشگاه تروریستان نیز ابراز نگرانی کردهاند. این کشورها از طالبان خواستهاند که باید جلو برنامهریزی گروههای تروریستی در خاک افغانستان را بگیرند. در بیانیه پایانی گروه هفت گفته شده که نباید خاک افغانستان «برای برنامهریزی یا تامین مالی اقدامات تروریستی، یا پناه دادن و آموزش تروریستها استفاده شود.» این در حالی است که فرمانده نیروهای نظامی مشترک ایالات متحده امریکا (سنتکام) هشدار داده است که تروریستان در ظرف شش ماه در افغانستان قادر به انجام حملههای بیرونمرزی از جمله به آسیا و اروپا خواهند شد.
پیش از این، ولادیمیر پوتین، رییس جمهور روسیه، در ماه عقرب ۱۴۰۱ در پنجاهویکمین نشست مسوولان ارشد امنیتی و استخباراتی کشورهای مستقل مشترکالمنافع، تهدیدات داعش، القاعده و سایر گروههای تروریستی از خاک افغانستان را بیپیشینه خوانده است. سفیر روسیه در تاجیکستان نیز گفته که افغانستان اکنون به پایگاه «گروههای تروریستی بینالمللی» تبدیل شده است. تاجیکستان خواستار ایجاد کمربند امنیتی در اطراف مرز با افغانستان شده است. امامعلی رحمان، رییس جمهور تاجیکستان، نیز گفته که بیش از ۴۰ اردوگاه و مرکز آموزشی تروریستی در ولایتهای شمالشرقی افغانستان وجود دارند که بیش از 6 هزار شبهنظامی در آنها فعالیت میکنند.
پاکستان بهعنوان متحد اصلی طالبان در منطقه نیز بارها از بابت حضور تحریک طالبان پاکستانی در افغانستان به طالبان هشدار داده است. مقامهای امنیتی آن کشور گفتهاند که مخالفان دولتشان در افغانستان پناهگاه دارند و از آن سوی خط دیورند حملههایشان را بر نیروهای امنیتی پاکستان طرح و اجرا میکنند.
جبهه مقاومت ملی افغانستان که از دو سال به اینسو علیه طالبان در جنگ قرار دارد، بارها تاکید کرده که افغانستان زیر سیطره طالبان به پناهگاه امن هراسافگنان تبدیل شده است. این جبهه گفته که جهان نباید منتظر حادثه مشابه یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ باشد. جبهه مقاومت ملی از کشورهای جهان خواسته که برای جهان امن و باثبات، نیاز است تا در افغانستان یک دولت مشروع که از اراده جمعی مردم نشأت گرفته باشد، شکل بگیرد؛ اما ایجاد چنین دولتی در زیر حاکمیت طالبان امکانپذیر نیست.
خواست گروه هفت از طالبان برای رعایت قطعنامه ۲۶۸۱ شورای امنیت سازمان ملل
سران هفت کشور صنعتی جهان (G7) در نشست هیروشیمای جاپان از طالبان خواستهاند که به قطعنامه 2681 سال ۲۰۲۳ شورای امنیت سازمان ملل متحد و منشور این سازمان بهویژه ماده ۸ منشور سازمان ملل متحد احترام بگذارند. در بیانیه هفت کشور صنعتی جهان آمده است: «ما از طالبان میخواهیم به قطعنامه 2681/2023 و منشور سازمان ملل متحد، از جمله ماده 8 احترام بگذارند و از فعالیتهای بدون محدودیت سازمان ملل در افغانستان اطمینان دهند.»
قطعنامه ۲۶۸۱ شورای امنیت سازمان ملل، رویکرد جامعی را در مورد نارضایتی جهان در قبال طالبان بیان میکند و نیز در مورد تعهدات کشورها به افغانستان سخن گفته است. در ماده ۸ منشور سازمان ملل متحد آمده است: «برای تصدی هر شغلی به هر عنوان تحت شرایط مساوی در ارکان اصلی و فرعی خود هیچ گونه محدودیتی را در استخدام مردان و زنان برقرار نخواهد کرد.» طالبان در واپسین اقدامهایشان برای اعمال محدودیت بر زنان، کار زنان در دفاتر سازمان ملل متحد را منع کردهاند. در صورتی که طالبان حق کار را به زنان ندهند، این ماده منشور سازمان ملل متحد را نقض کردهاند.
ایجاد دولت همهشمول
هفت کشور صنعتی جهان در ادامه مطالبات جهان مبنی بر ایجاد دولت فراگیر، بر ساختار همهشمول و فراهم ساختن مشارکت سیاسی برای همه گروههای سیاسی در افغانستان تاکید کردهاند. در بیانیه پایانی نشست گروه هفت در هیروشیمای جاپان آمده است: «برای رفع فقدان پیوسته مشارکت سیاسی و نمایندهگی، ما از طالبان میخواهیم تا گامهای مهمی برای مشارکت در گفتوگوی ملی معتبر، فراگیر و تحت رهبری افغانها بردارند که در آن همه افغانها بتوانند مشارکت داشته باشند. ما نیاز به انتقال پیامهای یکپارچه به طالبان را در هماهنگی با سایر شرکای بینالمللی تشخیص میدهیم.»
طالبان در جریان نزدیک به دو سال گذشته به هیچ یکی از خواستهای جامعه جهانی و شهروندان افغانستان پاسخ مثبت ندادهاند. آنان پیوسته تاکید کردهاند که رژیمشان همهشمول است و سرکوب مخالفان سیاسی و لغو آزادیهای اساسی مسایل داخلی است و کشورها نباید در این زمینه دخالت کنند.