عفو عمومی طالبانی؛ در یک ماه ۱۳ تن تیرباران و ۲۹ تن بازداشت شدهاند

طالبان در جریان ماه ثور ۱۳ نظامی پیشین را به اشکال مختلف به قتل رساندهاند. افراد این گروه در جریان این ماه ۲۹ تن دیگر را از نقاط مختلف کشور بازداشت کردهاند. نه نظامی، یک فعال مدنی، یک شاعر، ۱۵ بزرگ قومی، یک شهردار، یک رییس شفاخانه خصوصی، یک خبرنگار و یک راننده تاکسی شامل بازداشتشدهگاناند. طالبان در ماه ثور دو نظامی پیشین و دو غیرنظامی را تیرباران کردند. دو تن دیگر زیر شکنجه این گروه جان باخته و چهار تن در پی تیراندازی جنگجویان طالبان در یک تجمع مردمی در بدخشان کشته شدند. در این گزارش تنها ارقامی گردآوری شده که رسانهای شدهاند. با این حال، شمار کشتهگان و بازداشتشدهها بیشتر از آنچه است که در این گزارش بازتاب مییابد. بسیاری از موارد بازداشت افراد توسط طالبان، به دلیل نگرانیهای امنیتی از سوی خانوادههای بازداشتشدهگان، همهگانی نمیشوند. شهروندان کشور عفو عمومی طالبان را فریبی برای بازداشت نظامیان پیشین میدانند. کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان نیز عفو عمومی طالبان را «وعده دروغین» توصیف کرده است.
تداوم بازداشت نظامیان پیشین و غیرنظامیان نشان میدهد که جنگجویان طالبان به فرمان عفو عمومی رهبر این گروه پایبند نیستند. شماری از مقامهای امنیتی و ملکی حکومت پیشین، تعداد بازداشتشدهگان و کشتههای نیروهای امنیتی را در جریان یک ماه بیشتر از آنچه میدانند که در این گزارش آمده است. رسانهها اما تنها رویدادهایی را منتشر کردهاند که مستند شده است. در این گزارش موارد بازداشتی براساس نظامی و غیرنظامی دستهبندی شده است.
تیرباران کردن نظامیان پیشین در یک ماه گذشته
طالبان به رغم ادعای عفو عمومی، به کشتار و بازداشت نیروهای امنیتی پیشین ادامه دادهاند. این گروه یک افسر نیروهای ویژه ارتش حکومت پیشین را در ولسوالی وامای ولایت نورستان تیرباران کرد. این مرد محمدجعفر نام داشت و ساعت ۸:۰۰ صبح سهشنبه، ۱۲ ثور، جسد تیربارانشدهاش از ولسوالی واما پیدا شد. این گروه همچنان یک نظامی پیشین دیگر را در ولایت تخار کشت. او شمسالله نام داشت و حوالی ساعت ۷:۰۰ صبح چهارشنبه، ۲۷ ثور، در روستای هزارباغ ولسوالی خواجهغار در مقابل چشمان اعضای خانوادهاش تیرباران شد.
تیرباران کردن غیرنظامیان توسط طالبان
طالبان در جریان ماه ثور علاوه بر تیرباران کردن نیروهای امنیتی پیشین، غیرنظامیان را نیز به رگبار گلوله بستهاند. این گروه دوشنبهشب، ۲۵ ثور، در روستای تیگن ولسوالی تازهتاسیس خیبر ولایت فاریاب، یک غیرنظامی را تیرباران کرد. به گفته منابع، او شکرالله نام داشت و در نزدیکی خانهاش از سوی قاری زبیر، مدیر استخبارات طالبان در ولسوالی خیبر، به رگبار بسته شده است. بربنیاد ادعای منابع، در بیشتر از یک ماه گذشته، هشت رویداد قتل غیرنظامیان در این ولایت به ثبت رسیده است.
این گروه در یک روند شبهمحاکمه صحرایی، یک مرد را در ولایت بادغیس به اتهام آتش زدن قرآن تیرباران کرد. منابع به روزنامه ۸صبح گفتند که طالبان او را در روزهای پایانی ماه حمل در روستای اربابان لنگر شریف ولایت بادغیس گلولهباران کردند. افزون بر این، مولوی ندامحمد، از اعضای این گروه در ولسوالی کُشنده ولایت بلخ، یک پسر و یک دختر جوان را به اتهام داشتن رابطه خارج از ازدواج تیرباران کرد.
جان باختن زیر شکنجه طالبان
طالبان در نزدیک به دو سال گذشته نیروهای امنیتی پیشین، غیرنظامیان و افراد متهم به داشتن وابستهگی با جبهه مقاومت ملی را زیر شکنجه به قتل رساندهاند. در تازهترین مورد، دومین پسر یک خانواده در ولایت پنجشیر زیر شکنجه طالبان جان باخته است. به گفته منابع، این فرد احمدولی نام داشت و روز چهارشنبه، ۲۷ ثور، از مربوطات شهر کابل بازداشت شد و روز بعد طالبان جسد او را به خانوادهاش تسلیم کردند. منابع میافزایند که برادر او در ماه قوس سال گذشته به اتهام همکاری با جبهه مقاومت ملی زیر شکنجه طالبان جان باخته بود.
براساس وقایع ثبتشده در روزنامه ۸صبح، یک مرد ۵۰ ساله در روستای شیرمنگوی ولسوالی درزاب ولایت جوزجان، زیر شکنجه جنگجویان طالبان جان باخت. این فرد خالمحمد بای نام داشت. او روز دوشنبه، ۲۳ ثور، در پی یک درگیری لفظی با فردی به نام احمد رییس، از اعضای طالبان، کشته شد. براساس اطلاعات منابع، خالمحمد بای زیر شکنجه فرزندان احمد رییس جان داد.
کشتار غیرنظامیان توسط طالبان
در جریان ماه ثور چهار غیرنظامی در پی تیراندازی جنگجویان طالبان در ولسوالی درایم ولایت بدخشان کشته شدند. منابع روز پنجشنبه، ۲۱ ثور، به روزنامه ۸صبح گفتند که آن رویداد پس از آن اتفاق افتاد که طالبان میخواستند مزارع کوکنار باشندهگان محل را تخریب کنند. علاوه بر آن، پسر یک فرمانده طالبان در غور، یک دختر را پس از آنکه از ارتباط با او ابا ورزیده بود، به قتل رساند. منابع روز شنبه، ۹ ثور، به روزنامه ۸صبح گفتند که پسر یک فرمانده طالبان با یک جنگجوی دیگر این گروه، پنجشنبهشب، ۷ ثور، در منطقه صادسیاه شهر فیروزکوه، مرکز این ولایت، پس از آنکه نتوانستند بالای این دختر تجاوز کنند، او را با ضرب گلوله کشتند.
بازداشت نظامیان پیشین توسط طالبان
طالبان به فرمان عفو عمومی رهبرشان متعهد نمانده و به بازداشت نیروهای امنیتی پیشین ادامه دادهاند. منابع روز شنبه، ۱۶ ثور، به روزنامه ۸صبح گفتهاند که یک نظامی پیشین به نام بختیار در ولایت پکتیکا توسط افراد طالبان بازداشت شده است. به گفته منابع، بختیار پس از سقوط افغانستان به دست طالبان با خانوادهاش به پاکستان رفته بود. او روز جمعه، ۱۵ ثور، پس از عبور از مرز اسپینبولدک در ولایت قندهار از سوی طالبان بازداشت شد.
وقایع ثبتشده در روزنامه ۸صبح نشان میدهد که طالبان یک نظامی پیشین را در همان روز از ولایت نیمروز بازداشت کردند. او صلاحالدین ستاری نام دارد و باشنده اصلی ولسوالی ورسج ولایت تخار است. ستاری روز جمعه، ۱۵ ثور، هنگامی که میخواست از یران وارد افغانستان شود، بازداشت شده است. این نظامی پیشین اخیرا در ایران کارگری میکرد.
براساس گزارشها، طالبان یک افسر ارتش حکومت پیشین را روز سهشنبه، ۱۲ ثور، در ولایت پروان بازداشت کردهاند. این نظامی پیشین محمدحنیف نام دارد و طالبان او را به جای نامعلومی انتقال دادهاند.
این گروه در ولایت غزنی نیز یک پولیس زن در حکومت پیشین را برای دومین بار بازداشت کرده است. این خانم مهتاب همدرد نام دارد. او در دوره جمهوریت در زندان زنانه وظیفه داشت و کارمند مبارزه با جرمهای جنایی در ولایت دایکندی نیز بود. طالبان روز پنجشنبه، ۷ ثور، او را از مرکز شهر غزنی بازداشت کردهاند. او مدتی را در کابل و پس از آن بهگونه پنهانی در غزنی زندهگی میکرد.
طالبان به تداوم بازداشت نیروهای امنیتی پیشین، یک جنرال حکومت پیشین را از شهر کابل بازداشت کردهاند. منابع به روزنامه ۸صبح گفتهاند که جنرال عبدالمناف خاندره، از استادان اکادمی پولیس حکومت پیشین بوده است. جنگجویان طالبان او را روز شنبه، ۸ ثور، از ناحیه ۱۱ شهر کابل بازداشت کرده و به جای نامعلومی انتقال دادهاند. ذکرالله، سرباز امنیت ملی حکومت پیشین، نیز در جریان ماه ثور از سوی افراد طالبان در کابل بازداشت و به جای نامعلومی منتقل شده است.
این گروه دو نظامی حکومت قبلی را در ولایت بادغیس بازداشت کرده است. منابع محلی روز شنبه، ۱۰ ثور، به روزنامه ۸صبح گفتند که این دو نظامی از شهر قلعهنو، مرکز این ولایت و ولسوالی آبکمری بازداشت و به جای نامعلومی منتقل شدهاند. نورمحمد، عضو ارتش و محمد، عضو پولیس حکومت پیشین بوده است.
طالبان روز پنجشنبه، ۲۸ ثور، جمشید، از نیروهای امنیتی پیشین را از ولایت هرات بازداشت کردهاند. او یک هفته پیش از بازداشت از ایران برگشته بوده است. منابع میگویند که او به فرمان عفو عمومی طالبان دل خوش کرده بود.
بازداشت نویسندهگان و فعالان مدنی
طالبان مجیب ضیا، از فعالان مدنی را در میدان هوایی کابل بازداشت کردهاند. آقای ضیا پس از سقوط افغانستان به دست طالبان، به ایران رفته بود. او چندی قبل برای دفن جنازه پدرش به زادگاهش برگشته بود. طالبان روز دوشنبه، ۲۵ ثور، این فعال مدنی را بازداشت کردهاند و تاکنون از سرنوشت او اطلاعی در دست نیست.
منابع محلی در ولایت غزنی میگویند که طالبان یک شاعر و نویسنده جوان را در این ولایت بازداشت کردهاند. به گفته منابع این شاعر ذبیحالله عیار نام دارد. او روز پنجشنبه، ۷ ثور، از نزدیکی خانهاش بازداشت شده است. براساس گفتههای منابع، آقای عیار در نوشتههایش بر بازگشایی دروازه مکتبها و دانشگاهها به روی دختران تاکید میکرد.
بازداشت غیرنظامیان از سوی طالبان
طالبان روز سهشنبه، ۲۶ ثور، فیروزالدین تگین، شهردار ولایت سمنگان در حکومت پیشین را نیز بازداشت کردهاند. به گفته منابع، او پس از تسلط طالبان در شهر ایبک زندهگی میکرد. طالبان او را از خانهاش بازداشت کرده و به جای نامعلوم انتقال دادهاند.
این گروه یک راننده تاکسی به نام احمدمیر را نیز از ولایت پنجشیر بازداشت کرده است. منابع گفتهاند که طالبان او را روز شنبه، ۲۳ ثور، از منطقه دالاسنگ ولسوالی شتل این ولایت بازداشت و به جای نامعلومی منتقل کردهاند. براساس اطلاعات منابع، منیر با هیچ گروهی ارتباط نداشته است.
طالبان به تداوم بازداشت، آزارواذیت و شکنجه غیرنظامیان، ۱۵ بزرگ قومی را از ولسوالی جلریز ولایت میدانوردک بازداشت کردهاند. منابع روز پنجشنبه، ۲۱ ثور، گفتهاند که چند سال پیش، چندین راس دام کوچیها از مناطق این بزرگان قومی مفقود شده بود و حالا طالبان آنان را بازداشت کرده و خواستار پرداخت غرامت شده و گفتهاند که تا غرامت نپردازند، از بند رها نخواهند شد. کوچیها در پیوند به این قضیه ۷۰۰ هزار افغانی غرامت مطالبه کردهاند.
طالبان در ولایت بلخ، پسر یک جنرال نیروهای امنیتی پیشین را بازداشت کردهاند. فرد بازداشتشده پسر جنرال عبدالصبور صبور، از نظامیان پیشین ارتش بوده است. منابع روز سهشنبه، ۲۶ ثور، به روزنامه ۸صبح گفتهاند که او مصور صبور نام دارد و رییس یک شفاخانه خصوصی در بلخ بوده است.
این در حالی است که در جریان یک ماه گذشته بیش از ۱۰ تن در ولایتهای مختلف توسطه افراد ناشناس کشته شدهاند. شهروندان کشور این کشتارها را کار طالبان میدانند. آنان تاکید میورزند که طالبان با تاکتیکهای مختلف نیروهای امنیتی پیشین و مخالفان سیاسی خود را به قتل میرسانند و مسوولیت آن را بر دوش افراد ناشناس میاندازند. به گفته آنان، به جز جنگجویان طالبان افراد دیگری قادر به حمل سلاح نیستند.
هرچند با رویکارآمدن رژیم طالبان، رهبر این گروه فرمان عفو عمومی صادر کرد، اما نمونههای زیادی از نقض این تعهد طالبان از سوی رسانهها و نهادهای معتبر بینالمللی مستند شده است. کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان نیز گفته است که عفو عمومی طالبان یک فرمان دروغین است و طالبان به این فرمان پایبند نیستند.