اوخله‌گن توشلر حکایه‌سی
منیژه هاشمی
مېن باله‌لیگیمدن وقتنی تۉخته‌تیب بۉلمسلیگینی، لېکن آدملرنی تۉخته‌تیش ممکنلیگینی اۉرگندیم؛ گاهیده بو دنیادن وداعلشوو، گاه تۉسیق و باغلش بیلن. بیرینچیسیدن قاچیب قوتیلیب بۉلمه‌یدی؛ اما ایکّینچیسینی چېتلب اۉتیش و ظلمتده یاروغلیکنی تاپیش ممکن دیر. مېن باله‌لیگیمنی کوم کۉک و عطرلی هیدی بۉلگن قیشلاقلردن بیریده یشه‌گنمن. مېنینگ باله‌لیگیم هیجانلی و قووناق خاطره‌لرگه تۉله ناتینچ دورگه اۉخشه‌یدی و هر سفر باله‌لیگیمنی اېسله‌گنیمده لبلریمگه تۉستدن یاقیمتلی کولگی بې‌اختيار جایلشه‌دی. اۉشنده برچه باله‌لر قطاری مېن هم حیات نینگ برچه ضدیتلری، کېسکینلیکلریگه بې‌فرق قرردیم. کېچه‌لر کوندوز بۉلیش خیالیده و کونلر اېسه باله‌لیک اۉیینلری بیلن اۉتردی. چونکه بیزنینگ اوییمیز سرک نینگ یقینیده جایلشگن اېدی. کۉپراق کونلریمنی کتّه بیر تاش نینگ اوستیده اۉلتیریب، اۉتیب قیته دېگن موترلرنی تماشا قیلیب و اولرنی سنش بیلن اۉتکزردیم. هر دایم اولغه‌ییب کتّه بۉلیشنی آرزو قیلردیم و آلدیندن ذهمنیمده مجسملشتیرگن آرزولریمگه اېریشیشنی ایستردیم. انیق اېسله آله‌من، بیر مرته آته‌مدن قچان فراغت نینگ مخصوص لباسی و کلاه‌سینی کییه آله‌من دېب هم سۉره‌گن اېدیم؟ آته‌م هر قچان کتّه بۉلسنگ و درسلرینگی بیتتیرسنگ کیه‌سن دېب ایتگن اېدی. اۉشه چاغده حتی مېن مکتب هم کېتمسدیم، چونکه حلی یاشیم کیچیک اېدی و مکتب آلمسدی. فراغت نینگ لباس و کلاه‌سی قیزیقیشی شونده‌ی مېنده جان آلگن اېدیکه کونلردن بیری تیکوچیلیک ایپ بیلن تیشیمنی سیندیریب سوغیریب آلدیم، تاکه مکتب‌گه شامل بۉلیش شرایطگه برابر بۉلسم. تیشیم سیندی و بېش یاشر مېن اۉزیمنی یېتّی یاشگه اوریب مکتب‌گه شامل بۉلدیم.
جوده کۉپ قیزیقیش و علاقه بیلن مکتب کېتردیم. قیشلاغیمیزده آلتینچی صنفگچه درس اۉتیلردی. سۉنگره یوزه‌گه کېلگن قیینچیلیکلر سبب توغیلگن یورتیمیزنی ترک قیلیب، عایله بیلن شهرگه کۉچیب کېلدېک. شهرده مکتب باریب جوده کۉپ درس اۉقیدیم. اۉقیشلریم نینگ نتیجه‌سی مکتبنی اعلی نمره‌لر بیلن یکونلنتیریشیمگه باعث بۉلدی. بو یېرگچه حیات و تیریکچیلیکنی جوده ساده دېب اۉیله‌گنمن؛ آروزلریمگه اېریشیشنی سوو ایچیشدېک آسان فکر قیلگن اېدیم. مېن ساده یششنی تېگیس یۉلدیک انگله‌گن اېدیم. اولغه‌ییش نینگ حل اېتیلمه‌یدیگن معمالری و حیات نینگ تېگیسلیک و چوقورلیکلریدن اصلا خبر سیز اېکنمن. آته‌م طالبان توزومی نینگ بیرینچی دوره‌سیدناق اولر دوچ کېلگن معمالر، دوچ کېلگن مشقت و قیینچیلیک حقیده گپیریب، اولرنی اېزگن و کونده‌لیک حیات بیلن کېلیشیب قوریشگه مجبور قیلگنلرینی ایتردی. آته‌م نینگ قصه‌لرینی تینگلب، هېچ بۉلمه‌گنده آته-آنه‌لریمیزدن کۉره بختلی اولاد اېکنلیگیمیزگه و اۉشه دور قنچه‌لیک یخشی دوام اېتمه‌گنیگه شکرانه‌لر ایتدیم. اما بیز تکرارلشگه محکوم، اۉلیم و حیات اۉرته‌سیده‌گی تار چېگره‌ده یششگه محکوم اولاد اېکنلیگیمیزدن بې‌خبر. یوقاری بها آلیشگه شاشه‌یاتگن مېن اوچون حیات نینگ قتّيق چهره‌سی مکتبنی بیتیرگنیمده پیدا بۉلدی. بیلیم یورتلر کوزده باشلندی و مېنی کانکور سیناوینی کوتیشیمگه تۉغری کېلدی. بیلیم یورتگه یۉل تاپدیم و نېچه وقتدن سۉنگ کرونا ویروسی پیدا بۉلیب بوتون دنیاگه ییره‌ب کېتدی. بیزنینگ بیلیم یورتیمیز شهر مرکزیدن اوزاقده جایلشگن خوفسیز منطقه‌ده اېدی. هر دقیقه اوروش یوز بېریشی ممکن اېدی. لېکن چیده‌دیم و بوتون قۉرقوو و اضطراب بیلن بیلیم یورتی ساری یۉل آلدیم. مطالعه و درس اۉقیش پیتیده انسان نینگ جسمی و فزیکی آرامشگه احتیاجی بارلیگینی همه‌میز بیله‌میز؛ لېکن تاسف بیلن بیزلرنینگ بونده‌ی اېمس اېدی. بیلیم یورتیمیزگه هر دقیقه هجوم بۉلیش احتمالی بار اېدی. بعضی بیر کونلرده بیزنینگ ساعتی درسیمیزده تۉستدن اوروش باشله‌نیب هم قالردی.
درسلیک صنفیمیزنینگ تۉرت تامانی پنجره اېدی و بیزلر اېسه اۉریندیقلریمیزده میخله‌نیب قالیب، قۉرقیشدن اوروش توگه‌شینی کوتردیک و بعضی وقتلر بیلیم یورتدن قنده‌ی قیلیب قاچیب چیقیش یۉللرینی اېیلردېک. بیر دنیا امید بیلن بیلیم یورتیگه کېتردیک و قیتیب کېلیشیمیز نا انیق اېدی. کونلردن بیریده بیلیم یورتی یۉلیده بیزلرنینگ موتریمیزنی بیلیم یورتیگه کېتیشی اوچون رخصت بېرمه‌دیلر. مېن اېسه کېتیشگه تاکیدله‌دیم و نهایت موتریمیز یوزیگه یۉلنی آچدیلر گاوجومدن هم چیقمه‌گن اېدیک موتریمیزنی اوق آستیگه آلدیلر. همه جاینی چنگ و توپراق قاپله‌گن اېدی و بیزلر نیمه قیلیشنی بیلمه‌ی قاتیب قالگن اېدیک. شو آنده هیداوچی چالاکلیک قیلیب یۉلیدن دوباره قیتدی. اوروش و کرونا طفیلی برچه قیینچیلیکلرگه و کېتمه-کېت رخصتیلرگه قره‌مه‌ی، بیز اۉقیشنی دوام اېتتیردیک. بو معمالرنینگ برچه‌سی بیلن بیز امان قالیشگه و درسیمیزنی اۉرگنیشگه حرکت قیلدېک. اما بیردن همه نرسه اۉزگردی. یېتینچی سمسترده اېدیک قدرت طالبلرنینگ قۉلیگه اۉتدی. چونکه اولر شونچه‌که حاکمیتگه چنقاق اېدیلر، اولر بونده‌ی چېکلاولرنی قۉییشمه‌دی و بیز هېچ بۉلمه‌گنده بیلیم یوریتینی بیتیریشگه موفق بۉلدیک. اما مېن باله‌لیکده‌گی آرزویم نینگ عملگه آشیشینی منه شو قیینچیلیکلردن قیدیرردیم. کونده‌لیک کییم کيیشنی خواهله‌یسیز. رخصت بېریشمه‌دی، لېکن کتّه طلب بیلن بیلیم یورتی رهبریتینی بېره‌منی نشانلشگه ایشانتیردیک. لېکن بو یېتمه‌دی و بیردن امیدیمیزصفرگه ایلندی و طلبیمیز پوجگه چیقدی. باله‌لیکده‌گی آرزولریم آرزو بۉلیب قالدی. بو توش مېنی بو یېرگه آلیب کېلدی؛ هر گل بو حقده اۉیله‌گنیمده کۉپراق حرکت قیلدیم و اوّلگیدن هم یارقینراق پارله‌دیم. لېکن خَیالیمده بۉلگنیدېک، آسیلیب توردی و مېن اونگه یېتالمه‌دیم. لېکن مېن بو یۉل نینگ آخری اېمسلیگینی بیله‌من. تاکه مېن بار اېکنمن و علم و آگاهلیک یۉلی مېنینگ آلدیمده بۉلسه، مېن بو یۉلده یوریشدن تۉخته‌مه‌یمن. چېکلاولر باشلنگن کونلردناق مېن هېچ قچان بو اچّیق وقتگه بېریلمه‌یمن و سینب کۉریشیم کېره‌ک، دېب اۉزیمگه وعده بېردیم؛ مېن حاضر قیله آله‌من. بیز اورینیشنی تۉخته‌تمه‌گونیمیزچه، موفقیتسیزلیککه اوچره‌مه‌یمیز.
