شماری از نظامیان حکومت پیشین که در کشور ایران بهسر میبرند، میگویند که پس از اخراج اجباری از این کشور، به دام طالبان میافتند. به گفته آنان، طالبان بیشتر نظامیان حکومت پیشین را که از ایران به افغانستان برگشتهاند، مورد بازجویی قرار داده و در برخی موارد، بهگونه دوامدار زندانی و یا ترور کردهاند. آنان تاکید میکنند که طالبان به عفو عمومی رهبرشان پابند نیستند و دست به اقدامهای «عقدهمندانه» میزنند. نظامیان پیشین از نهادهای حقوق بشری و جامعه جهانی میخواهند که با توجه به ادامه تعقیب، بازداشت، شکنجه، توهین، تحقیر و قتل نظامیان حکومت پیشین و خانوادههایشان، فشارهای بینالمللی بر این گروه را افزایش دهند.
هزاران تن از نظامیان حکومت پیشین که به دلیل فقر و تهدیدات امنیتی از سوی طالبان به ایران رفتهاند، هنوز هم در معرض تعقیب، بازداشت، شکنجه، توهین، تحقیر و حتا قتل از سوی این گروه روبهرو هستند.
طالبان به تداوم انتقامجویی از نیروهای امنیتی پیشین، یک عضو نیروهای پولیس محلی حکومت پیشین را که بهتازهگی از ایران رد مرز شده بود، روز پنجشنبه هفته گذشته در پروان بازداشت و پس از یک شبانهروز شکنجه آزاد کردند، اما این نظامی پیشین یک روز پس از آن جان باخت.
این نظامی پیشین فواد نام داشت و باشنده روستای «چوببخش» رباط از مربوطات ولسوالی بگرام بود. به گفته منابع، طالبان این نظامی پیشین را یک روز پیش از مرگش در حالی که وضعیت بد صحی داشت، به خانوادهاش تسلیم کردند.
یک نظامی پیشین دیگر نیز که ناظر نام داشت، یک سال پس از رهایی از زندان طالبان، در پروان جان باخته است. او نیز پس از سقوط حکومت پیشین به ایران رفته بود، اما از سوی پولیس این کشور رد مرز شده بود.
این نظامی پیشین روز جمعه، ۷ ثور، در روستای «خواجهمحمدخیل» از مربوطات ولسوالی جبلالسراج جان باخته است. به گفته منابع، این نظامی پیشین حدود یک سال پیش سه بار بازداشت و بهگونه «بیرحمانه» در قوماندانی امنیه طالبان در ولسوالی جبلالسراج شکنجه شده بود.
منابع تصریح میکنند که این نظامی پیشین چند ماه پس از آزادی از زندان طالبان «فلج» شده بود. او در زندان طالبان از ناحیه کمر آسیب دیده بود. ناظر عضو نیروهای وزارت داخله حکومت پیشین بود و در حوزه سوم امنیتی شهر چاریکار وظیفه داشت. از این نظامی پیشین پنج فرزند قدونیمقد برجا ماندهاند.
افزون بر این، طالبان یک افسر ارتش حکومت پیشین را روز چهارشنبه، ۲۷ جدی سال گذشته، در جاده ۲۰ متره، از مربوطات دشت برچی شهر کابل به قتل رساندند. این نظامی پیشین علیگل حسنی نام داشت و باشنده اصلی ولسوالی ناور ولایت غزنی بود. علیگل نیز مدتی پس از برگشتش از ایران در شهر کابل به قتل رسید.
از سویی هم، طالبان صدها تن از نظامیان حکومت پیشین را پس از برگشت از ایران در مسیر راه یا از محل زندهگیشان بازداشت کردهاند.
شماری از نظامیان حکومت پیشین که در ایران بهسر میبرند، میگویند که پس از اخراج اجباری از این کشور، به دام طالبان میافتند.
یکی از فرماندهان نیروهای ویژه حکومت پیشین که از پس از سقوط حکومت به ایران رفته است، میگوید که طالبان بیشتر نظامیان حکومت پیشین را که از ایران به افغانستان برگشتهاند، مورد بازجویی قرار داده و در برخی موارد، بهگونه دوامدار زندانی و یا ترور کردهاند. او در صحبت با روزنامه ۸صبح تاکید میکند که طالبان به عفو عمومی رهبرشان پابند نیستند و دست به اقدامهای «عقدهمندانه» میزنند.
این نظامی پیشین میافزاید: «نظامیان پيشين و خانوادههای آنان امنيتشان را از دست میدهند و تحت شكنجه انتقامجويانه طالبان قرار میگيرند. فقدان كار به فقر جانكاه اقتصادى خانوادهها منجر میشود.» او تصریح میکند که روزهای خوب در انتظار نظامیان حکومت پیشین در صورت برگشت به کشور نیست.
این نظامی پیشین با نگرانی میگوید: «اكنون هزاران نظامى بازگشته از ايران به افغانستان زير شكنجه در زندانهاى طالبان بهسر میبرند. اگر من هم از ايران اخراج شوم، بدون ترديد كشته میشوم. طالبان با صدها فریب و نیرنگ نظامیان را بازداشت میکنند.»
در همین حال، یکی از نظامیان حکومت پیشین که پنج ماه را در زندان طالبان سپری کرده است، میگوید: «تعبیر طالبان از نظامیان پیشین که به ایران فرار کردهاند، این است که آنان در ایران پیچکاری شدهاند و پس از برگشت به کشور به جمع مخالفان این گروه میپیوندند. در حالی که اینطور نیست و نظامیان پیشین در ایران هم روزهای خوب ندارند.»
او میافزاید: «ماهها زندانی بودم و از سختترین شکنجهها در برابر من دریغ نکردند. تا اینکه ۱۵۰ هزار افغانی رشوه دادم و از زندان آزاد شدم. فعلاً هم در ترس زندهگی میکنم.»
این نظامیان پیشین از نهادهای مدافع حقوق نظامیان میخواهند تا با یک برنامه منظم از نظامیان پیشین افغانستان حمایت کرده و در برابر نقض حقوق انسانی، بازداشتهای غیرقانونی و کشتار آنان توسط گروه طالبان خاموشی اختیار نکنند.
عبدالله (نام مستعار)، یکی دیگر از نظامیان ارتش حکومت پیشین، به روزنامه ۸صبح میگوید: «نیاز است تا فشارهای بینالملی بر طالبان افزایش یابد و کشورها بهویژه مقامهای امریکایی در زمینه توقف بازداشت، شکنجه، توهین، تحقیر و کشتار نظامیان پیشین اقدام جدی کنند.»
نظامیان پیشین خواستار نظارت از زندانهای طالبان برای رهایی نظامیان پیشین از بند این گروه نیز هستند.
پیش از این، دفتر هیات معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) با نشر گزارشهایی اعلام کرده که با وجود تاکید مقامهای طالبان بر تعهداتشان در تطبیق فرمان عفو عمومی رهبر این گروه، مواردی از کشتار فراقانونی، بازداشتها و توقیفهای خودسرانه، شکنجه و بدرفتاری با مقامهای دولتی و نظامیان پیشین ثبت شده است.
با این حال، طالبان کشتار فراقانونی را رد کرده و گفتهاند که عفو عمومی تطبیق میشود و اگر قضایایی رخ داده، برخاسته از مسایل شخصی بوده است.