افغانستان ده بیزه‌تووچی عیاللر زیر زمینی گوزه‌للیک سالون قوریش بیلن طالبان چیکلاولرینی اینگیب اوتماقده

بهنیا

بو مطلب «تېنگ‌لیک سری» کمپاین ده نشر اېتیلگن مطلب نینگ بیر قسمی دیر. «تېنگ‌لیک سری» کمپاین اسپارک‌نیوز نینگ ابتکاری و دنیا بویلب ۱۶ آژانس نینگ اشتراکی بیلن جندر تېنگ‌لیگی برابریده‌گی قیینچیلیک‌لرنی یاریتیش و بو تېنگ‌لیک اوچون اېچیم یوللر اېزلنیشی مقصدیده یولگه قوییلگن.

۲۰۲۳-ییل نینگ جولای آیی ده طالبان افغانستان ده تخمیناً‌ ۶۰ مینگ عیال گوزه‌للیک سالون‌لرینی امر به معروف و نهی منکر وزیرلیگی نینگ بویروغی بیلن یاپدی. بو حرکت آرتیدن بیزه‌تووچیلیک بیلن شغللنیب کیلگن اون مینگلب عیال ایش‌سیز بولدی. بو عیاللر دن بیرقطاری هلی هم محنت‌چیلیک ایشلریدن قول تارتمه‌ی کوره‌شیب کیلماقده. اولر عایله‌لری نینگ نفقه‌سینی تامینلش و یخشی کیله‌جک امیدی بیلن گوزه‌للیک سالون‌لری نینگ جهازلرینی ایشخانه قوریش اوچون اوی‌لری گه آلیب بارگن و کمراق مجاز و آز ایش حقی بیلن ایشلب کیلیشماقده. طالبان اوشبو عیاللر نینگ فعالیتی برابری ده همان تهدید بولسه ده؛ لیکن اولر ناقولی شرایط ده قوللریده‌گی امکانیت بیلن مساوی حقوق‌لری اوچون کوره‌ش گه دوام بیریش‌لرینی ایته‌دیلر.

بهاره قریب ۱۸ ییل دن بیری بیزه‌تووچیلیک ایشی بیلن مشغول دیر. او بو یول آرقه‌لی ایری یانیده اوزی و آلتی فرزندی نینگ نفقه‌سینی تامینله‌یدی. اونگه کوره، طالبان گروهی تامانیدن گوزه‌للیک سالون‌لری یاپیلیشیدن کیین اقتصادی و روحی قیین احوال گه دوچ بولگن ایدی. نهایت بهاره اوزی و فرزندلری نینگ کیله‌جگی و طبیعی حقی اوچون گوزه‌للیک سالون نی یاشیرینچ طرز ده بیزه‌تووچیلیک ایشی یانیده عیاللر تیکووچیلیگیگه ایلنتیرگن.

او حاضر قریب ۹۰ فایز مجازلرینی قولدن بیرگن و قالگن ۱۰ فایزی جدی نیازلری بولگن حالده مراجعت قیله‌دیلر. بهاره اوشبو ایشیدن طالبان گه سالیق توله‌یدی، چونکه او نینگ دکانی حاضر هم بو گروه نینگ مالیه دفترچه‌سیده ثبت دیر و مالی ییل یکونی و احتمال کوپراق سالیق تولش گه دوام بیریشی ممکن. او نینگ کوپه‌یتیریشیچه: «سابق حکومت ده ایشلر یخشی و درآمد یخشی ایدی، بیراق حاضر برچه مجازلریمنی قولدن بیرگن من. یالغیز ۱۰ فایزی مراجعت قیله‌دی، طالبان دن قورقیب ایشلریمنی اساسی شکلده بجره آلمه‌ی من. ایش پیتیده طالبان باستیریب کیریشنی اویله‌ی من و مجازلر هم قولگه آلینمسلیک‌ دن قورقیب کیلمه‌یدیلر.

کابل ده عیال بیزه‌تووچیلریدن باشقه بیری فاطمه ایش جهازلرینی اوی گه آلیب باریش گه مجبور بولگن. او فرزندلری نینگ احتیاج‌لرینی تامینلاوچی یگانه دریزه گوزه‌للیک سالونی ایدی طالبان نینگ مزاحمتی طفیلی اویی گه قورگن. فاطمه نینگ ایتیشیچه: «جمعیت نینگ اوشبو کسب گه سلبی قره‌ش‌لری گه قره‌مه‌دیم کوپ توسقین‌لیکلر گه دوچ بولدیم، لیکن مین بیزه‌تووچیلیک نی بیر مسلک بیله‌من و بیلیش اوچون تلاش قیلدیم. آلتی آی مستقل طرز ده ایشله‌دیم و بو یول آرقه‌لی اوزیم و فرزندلریم نینگ احتیاج‌لرینی تامین قیلر ایدیم. ایندی طالبان نه فقط مسلکیمنی شریعت گه قرشی بیله‌دی، بلکه عیال بیزه‌تووچیلر گه پست نظر بیلن قره شه‌دی و بیزنی ناپاک دیب اتشه‌دی.»

مملکت نینگ برچه ولایت‌لریده کینگ کولمده عیاللر گه چیکلاولر یره‌تیلگن. بغلان ولایتیده عیال بیزه‌تووچی [مستعار اسملی] حمیرا ۲۰ ییل بو ساحه ده ایشله‌گن ایتیشیچه، طالبان پایتخت کابل گه نسبتن ولایت‌لرده عیاللر گه کوپراق چیکلاو یره‌تگن. او طالبان تامانیدن عیاللر نینگ گوزه‌للیک سالونلری یاپیلیش بویروغی دن کیین، بیزه‌تووچی باشقه عیاللر کبی برچه ایش جهازلرینی اوی نینگ زیر زمینی‌سیگه انتقال بیریش گه مجبور بولگن.

او طالبان دن قورقیش اوچون مجازلری گه یره‌تگن چیکلاولری حقیده بونده‌ی حکایت قیله‌دی: «چیکلاولر باعث قورقیب ایشله‌یمیز و مجازلر قورقیب کیله‌دیلر. سابق کیلین بیلن بیرگه کوپ سانده قیزلر کیلر ایدی و حاضر یالغیز کیلین کیلسین قوشیمچه آدم کیلسه بیرگه‌لیکده اوی گه کیرمسلیک‌لرینی ایته‌میز. حتا کیلین‌لر گه کیلین‌لیک کییمی بیلن گوزه‌للیک سالونی دن چیقیش گه ایزین بیرمه‌یمیز.»

حمیرا گه کوره، طالبان بغلان ده گوزه‌للیک سالون‌لرینی یاپیشدن کیین عیال بیزه‌تووچیلری ایش جهازلرینی اوی‌لری گه آلیب بارمسلیک دن ایشانچ تاپیش اوچون اولر نینگ اوی‌لری گه باستیریب کیره‌دیلر. او نینگ کوپه‌یتیریشیچه، دوست‌لریدن بیری اویی ده گوزه‌للیک سالون قورگندی، بیراق طالبان آگاه بولیشدن کیین او نینگ اویی گه باستیریب کیریب و ایرینی کلتکلب و کیین ایسه بیزه‌تووچیلیک جهازلرینی سیندیریشدی.»

بیزه‌تووچی اوشبو عیاللر نینگ ایتیشلریچه، گوزه‌للیک سالون‌لری نینگ جوازی بیکار قیلینیشیدن کیین نیچه مراتبه طالبان نینگ امر معروف و نهی منکر اداره‌سیگه مراجعت قیلیب و ایشلری نینگ نیازلری حقیده اوشبو اداره باشلیغی بیلن اوچره‌شیشنی سوره‌گنلر، بیراق هر بیر اورینیشدن کیین طالبان نینگ قورالی و بو گروه نینگ حرمت‌سیزلیگی بیلن روپه‌ره بولگنلر.

ایتیش کیره‌ک طالبان افغانستان ده حاکمیت تیپه‌سیگه ایریشگندن سونگ کوپراق عیاللر گه چیکلاو صادر قیلگن. بو گروه ینگی‌لیکده مملکت نینگ قطار ولایت‌لریده عیاللرنی حجاب نی رعایت قیلمسکّه عیبلب قولگه آلیب و نامعلوم جای گه آلیب بارگن. بو اقدام‌لر باعث افغانستان ده عیاللر کوپراق اوی گه قالیش گه مجبور بولگن. شو بیلن هم کوپ سانده عیاللر اینیقسه بیزه‌تووچیلر طبیعی حقلری دایمی قالیش اوچون چیکلاولرنی اینگیب اوتیش گه حرکت قیلماقده‌لر.

Back to top button