آغاز خونین ۱۴۰۲؛ در هفت روز گذشته ۶۰ تن در افغانستان کشته شدهاند

سال نو خورشیدی در حالی فرا رسیده است که افغانستان با چالشهای بزرگی از جمله فقر، ناامنی، بیثباتی سیاسی و فقدان حکومت مشروع مواجه است. تنها در هفت روز سال نو خورشیدی ۶۰ تن در کشور در رویدادهای مختلف کشته شدهاند. براساس گزارشهای موجود، در جریان یک هفته گذشته هشت کودک در انفجار مواد جامانده از جنگها در ولایتهای مختلف کشور جان باختهاند. همچنان رویدادهای طبیعی از جمله زمینلرزه و بارانهای موسمی جان حدود ۲۰ شهروند کشور را گرفته است. در کنار این، حمله انتحاری در پایتخت، انفجار ماینهای دستی، اختطاف، ترورهای هدفمند و خصومتهای شخصی نیز از شهروندان کشور قربانی گرفتهاند. طالبان اما در کنار اینکه جلو حملات انتحاری، اخطاف و ترورهای هدفمند را گرفته نتوانسته و در عرضه خدمات به آسیبدیدهگان رویدادهای طبیعی نیز ناکام بودهاند.
در تازهترین مورد شش غیرنظامی روز دوشنبه، ۷ حمل، در نتیجه یک حمله انتحاری در مقابل دروازه وزارت خارجه طالبان جان باختند. دو تن آنان از دیپلماتهای حکومت پیشین بودند. خالد زدران، سخنگوی فرماندهی امنیه طالبان برای کابل، با نشر توییتی گفته است که در این حمله انتحاری شش غیرنظامی کشته و شماری دیگر به شمول سه جنگجوی این گروه زخمی شدهاند؛ اما منابع به روزنامه ۸صبح میگویند که در پی این حمله انتحاری چهار تن از دیپلماتهای حکومت پیشین که با طالبان کار میکردند، جان باختهاند. عکسها و تصاویری که از تلفات این حادثه در رسانههای اجتماعی منتشر شده، تنها دو تن از دیپلماتهای وزارت خارجه را نشان میدهد. امانالله سلیم، یکی از دپیلماتهای وزارت خارجه است. او چندین ماموریت خارجی را نیز در کارنامه داشته است. همچنان اسدالله امیری، دیپلمات دیگری است که در حادثه روز گذشته جان باخته است.
با این حال، شفاخانه ایمرجنسی در کابل در صفحه توییترش نوشته است که ۱۰ زخمی و دو کشته از انفجار روز گذشته در نزدیکی وزارت خارجه، به این شفاخانه منتقل شدهاند. هیچ گروهی تاکنون مسوولیت این حمله را برعهده نگرفته است.
این در حالی است که در حمله نخست بالای وزارت خارجه طالبان که در ۲۳ جدی سال گذشته رخ داد، ۲۳ تن از کارمندان وزارت خارجه طالبان جان باخته بودند. در این حمله بیش از ۴۰ تن دیگر نیز زخم برداشتند.
ترور و بریدن سر
براساس گزارشهای منتشرشده، طالبان یک حافظ قرآن را در برابر چشمان زن و فرزندش در شاهراه جوزجان ـ سرپل سر بریدهاند. منابع محلی میگویند که نام این فرد عبدالودود بوده است. به گفته آنان این مرد از فرماندهان پیشین وابسته به مارشال عبدالرشید دوستم بوده است. طالبان عبدالودود را روز پنجشنبه، ۳ حمل، در روستای قرهکین در شاهراه جوزجان ـ سرپل در مقابل چشم زن و فرزندش سر بریدهاند.
اختطاف و ترورهای هدفمند
طالبان با وجود اینکه بارها از تأمین امنیت سراسری در کشور اطمینان دادهاند، اما تنها در چهار روز نخست سال نو دستکم ۱۰ شهروند کشور در پی سوءقصدهای مختلف در کشور کشته شدهاند. طالبان در جوزجان تأیید کردهاند که عبدالهادی، مرد ۳۰ ساله پس از اختطاف توسط تفنگداران ناشناس به قتل رسیده است. به گفته مسوولان محلی طالبان، عبدالهادی روز پنجشنبه، ۳ حمل، از ساحه «کوک گنبد» شهر میمنه اختطاف شده و جسدش از روستای امام جعفر در مرکز ولایت سرپل پیدا شده است.
در پی قتلهای ناشی از یورش دزدان مسلح بر یک خانه رهایشی در ولایت فراه، یک تن کشته و یک تن دیگر زخمی شده است. منابع محلی روز چهارشنبه، ۲ حمل، به روزنامه ۸صبح گفتهاند که این رویداد در منطقه سپانزوی ولسوالی فراهرود این ولایت رخ داده است. به گفته منابع، اعضای این خانواده پس از آن توسط دزدان گلولهباران شدند که در مقابل دزدان مسلح مقاومت کردند.
افزون بر این، تفنگداران ناشناس در ولسوالی شیرزاد ولایت ننگرهار یک باشنده این ولایت را به قتل رساندند. منابع محلی روز چهارشنبه، ۲ حمل، به روزنامه ۸صبح گفتند که آن رویداد در عقب باغ سراجالعمارت شهر جلالآباد صورت گرفت. با این حال، در پنج روز گذشته افراد طالبان نیز در پی حملات مسلحانه در نقاط مختلف کشور کشته شدهاند. براساس وقایع ثبتشده در روزنامه ۸صبح، روز سهشنبه، ۱ حمل، دو تن به شمول یک جنگجوی گروه طالبان در مربوطات ولسوالی پشتونکوت ولایت فاریاب کشته شدند.
همچنان یک مرد ۵۰ ساله به نام سیفالدین هفته گذشته در شهر شبرغان، مرکز ولایت جوزجان، توسط تفنگداران ناشناس کشته شد. براساس معلومات منابع محلی، او روز سهشنبه، ۱ حمل، با شلیک گلوله کشته شد. دلیل کشته شدن وی تا هنوز مشخص نشده است، اما پیش از این ادعاهایی وجود داشت که شماری از جنگجویان طالبان مخالفان خود را به اتهامهای گوناگون محاکمه صحرایی میکنند. همزمان با آن، یک ملای مسجد به نام نورمحمد بیدکی، امام مسجد محمدیه در ناحیه هشتم شهر میمنه، مرکز ولایت فاریاب، کشته شد. مسوولان محلی طالبان میگویند که یک تن را به اتهام قتل این امام مسجد بازداشت کرده، اما جزییات بیشتری در این باره ارایه نکردهاند. انگیزه این قتل تاکنون پوشیده مانده است.
در کنار این، منابع معتبر به روزنامه ۸صبح میگویند که روز دوشنبه، ۷ حمل، تفنگداران ناشناس مردی را در ولسوالی فیضآباد ولایت جوزجان به قتل رساندند. به گفته منابع، مقتول احسانالله نام داشت و باشنده روستای مردیان بالا بود. همچنان در یک رویداد دیگر تفنگداران ناشناس در هفته جاری یک مرد میانسال را در ولسوالی قیصار ولایت فاریاب کشتند. مسوولان محلی طالبان تاکنون در این باره جزییات ندادهاند.
تلفات ناشی از انفجارها و بمبهای دستی
براساس گزارشها، دو جنگجوی گروه طالبان در جریان هفته گذشته در پی انفجار یک نارنجک در ولایت سمنگان کشته و دو تن دیگر آنان زخمی شدند. منابع محلی روز پنجشنبه، ۳ حمل، به روزنامه ۸صبح گفتند که این انفجار در داخل ریاست استخبارات طالبان در شهر ایبک رخ داده است. براساس ادعای منابع، آن جنگجویان طالبان پیش از وقوع انفجار، مشاجره لفظی داشتهاند. علاوه بر این، در نتیجه انفجار یک سرگلوله هاوان در یک منزل مسکونی در ولایت غزنی، یک کودک کشته شده و پنج تن دیگر زخمی شدند. منابع محلی روز چهارشنبه، ۲ حمل، به روزنامه ۸صبح گفتند که این رویداد در روستای چهارده ولسوالی واغظ رخ داده است. به گفته منابع، وضعیت سه تن از زخمیان وخیم است. منابع افزودهاند که آن سرگلوله هاوان از جنگهای گذشته در این منطقه برجا مانده بوده است. همچنان در ولسوالی تگاب ولایت بدخشان دو کودک در پی انفجار یک بمب دستی کشته و پنج تن دیگر زخمی شدند.
در همین حال، دفتر حمایت از کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف)، روز یکشنبه، ۶ حمل، گفت که در جریان یک هفته گذشته هشت کودک در نتیجه انفجار بمب در کشور جان باختهاند. به گفته این نهاد، آن کودکان در جریان بازی با مهمات منفجرناشده و گردآوری ضایعات فلزی برای فروش، جان خود را از دست دادند.
تلفات ناشی از حوادث طبیعی
با آغاز فصل بهار، بارانهای شدید، سیلاب، زمینلرزه و دیگر رویدادهای طبیعی نیز شهروندان کشور را با تهدیدهای جدی مواجه ساخته است. دفتر هماهنگکننده کمکهای بشردوستانه سازمان ملل متحد (اوچا) اعلام کرده که در نتیجه زمینلرزه سهشنبه، ۱ حمل، پنج تن در افغانستان کشته و ۵۸ تن زخمی شدهاند و حدود ۶۶۵ خانه در نُه ولایت کشور تخریب شده است. افزون بر این، منابع محلی در ولایت لغمان تایید میکنند که در پی این زمینلرزه دو تن در این ولایت جان باخته و ۱۰ تن دیگر زخمی شدهاند.
طالبان نیز اعلام کردهاند که این زمینلرزه، ۵۰ کشته و زخمی برجای گذاشته است. این تلفات جانی به باشندهگان ولایتهای کابل، بدخشان، پکتیکا، لغمان، خوست، بغلان و سمنگان وارد شده است. با این حال، منابع محلی در پنجشیر تایید میکنند که در نتیجه زلزله سهشنبه، ۱ حمل، شماری از خانههای رهایشی در این ولایت تخریب شده است. این زمینلرزه جان یک تن را در ولایت تخار گرفته است. منابع محلی به روزنامه ۸صبح توضیح دادند که آن فرد در روستای شینگان ولسوالی فرخار جان باخت و چهار تن دیگر زخمی شدند.
در پی آن زمینلرزه در بخشهایی از ولایت پروان دستکم ۱۷۰ خانه رهایشی تخریب شده است. منابع محلی روز شنبه، ۵ حمل، به روزنامه ۸صبح گفتند که این خسارات در ولسوالیهای سیدخیل، شینواری و سیاهگرد وارد شده است. ۱۵ تن در این ولایت در نتیجه زمینلرزه زخمی شدند.
افزون بر این، وزارت دولت در امور مبارزه با حوادث طبیعی زیر اداره طالبان روز یکشنبه، ۶ حمل، اعلام کرد که در شش روز نخست سال نو خورشیدی در نتیجه وقوع زمینلرزه و سرازیر شدن سیلابها در افغانستان، نه تن کشته شدهاند و بیش از یک هزار و ۷۰۰ خانه تخریب شده است. این وزارت همچنان توضیح داد که در اثر برفباری و بارندهگیهای شدید در هفت ولایت کشور، سه تن جان باخته و هفت تن دیگر زخمی شدهاند.
جاری شدن سیلاب در ولایت هلمند نیز جان ۱۰ فرد کوچی را در روستاهای خاشرود و ترنی ولسوالی نوزاد این ولایت گرفته است. منابع محلی روز شنبه، ۵ حمل، به روزنامه ۸صبح گفتند که به باشندهگان این مناطق آسیب جدی وارد شده است.
در آغاز اولین هفته ۱۴۰۲، یک دختر هشتساله در نتیجه فروریزی سقف یک خانه در ولایت ارزگان جان باخت و دو تن دیگر به شمول یک زن زخمی شدند. منابع محلی روز جمعه، ۴ حمل، به روزنامه ۸صبح گفتند که آن حادثه حوالی ساعت ۶:۰۰ بامداد دراثر بارانهای شدید در منطقه «محبس کلاچه» شهر ترینکوت رخ داد.
قربانیان اختلافهای شخصی در یک هفته گذشته
افزون بر انفجار، حوادث طبیعی و ادعاهایی که علیه طالبان وارد است، درگیریهای شخصی در کشور نیز در هفته گذشته تلفات برجای گذاشته است.
منابع محلی روز شنبه، ۵ حمل، به روزنامه ۸صبح گفتند که در نتیجه درگیری میان اعضای دو خانواده کوچی بر سر علفچر در ولایت فاریاب، سه تن کشته شدهاند. براساس معلومات منابع، آن رویداد در ساحه شوردریای ولسوالی دولتآباد ولایت فاریاب رخ داد.
خشونتهای خانوادهگی و مشاجرههای لفظی در کشور همواره از شهروندان قربانی گرفته است. منابع محلی روز جمعه، ۴ حمل، به ۸صبح گفتند که مردی در ولایت بغلان برادرش را کشته است. آن رویداد در ولسوالی تالهوبرفک صورت گرفت.
در روزهای پسین بیشتر شهروندان کشور از افزایش دزدیهای مسلحانه، باجگیری از سوی شماری از جنگجویان طالبان، برخوردهای عقدهمندانه این گروه، سرکوب و بازداشت معترضان، بازجویی و زندانی کردن نیروهای امنیتی پیشین بهشدت ابراز نگرانی کردهاند. شهروندان کشور علاوه بر اینکه طالبان را در تأمین امنیت ناتوان میدانند، تأکید میورزند که این گروه از عرضه خدمات اجتماعی و رفاهی برای مردم نیز عاجز است.