د نصاب په ارزونه کې د تاریخ تحریف
د هغه سند له مخې چې په ۸صبح ورځپاڼه کې خپور شوی، د هغو ۱۲ معیارونو له جملې څخه چې طالبانو د نصاب د ارزونې لپاره ټاکلی، پنځه یې (پنځم، اووم، نهم، یوولسم او دولسم) یې تاریخ ته ځانګړي شوي دي.
د دغه راپور د عمومي موندنو په دوهمه ګڼه کې راغلي چې دښمن هڅه کوي محصلین او نوی نسل د اسلام له ویاړونو او تاریخ څخه لیرې وساتي او خپل پوهان په نصاب کې معرفي کړي. موږ پوهیږو چې د جمهوریت د دورې په نصاب کې د اسلام د تاریخ معرفي او د اسلامي ټولنو له فضیلتونو سره اشنا کول خورا مهم دي. ځکه چې د حکومت پالیسي دا وه چې د دودونو په ساتلو کې اعتدال او د بدلون لپاره زمینه برابره کړي. د نصاب د پراختیا په بورډونو او کمیټو کې د دودیزو، لیبرال او اصلاحي تمایلاتو او همدارنګه د زده کړې په برخه کې د مسلکي مهارتونو لرونکي خلک شتون درلود، او تمه کیده چې سیاسي، مذهبي، کلتوري او تاریخي ملحوظات په پام کې ونیول شي. په تعلیمي نصاب کې حساب. خو په هغه نظام کې د سنتي او جهادي قوتونو واک او نفوذ د نورو طبقو په پرتله ډېر دروند و، چې په هماغه وخت کې په تعليمي نصاب کې د راډیکالېزم او مذهبي افراطيت نفوذ د ډېرو کورنيو ، څیړنیز مرکزونه او د ښوونی او روزنی متخصصینو لپاره د اندېښنې لامل و.
زموږ په یاد دي چې د انتقالي حکومت د پوهنې وزیر ښاغلی یونس قانونی د جمعیت اسلامي له مشهورو کدرونو څخه و. له هغه وروسته يو شمېر نور وزيران شول، چې ډېریو يې جهادي سابقه درلوده، د هغوي له جملې د ښاغلي فاروق وردګ په ګډون چې په ځوانۍ کې خپلې زده کړې پرېښئ وی او له جهاد سره يو ځای شوي ول، او د پوهنې وروستۍ وزیرې مېرمن رنګینه حمیدي چې د ښوونځیو او د مدرسو د تعلیمي نصاب د جوړښت پلان یې جوړ کړی و، او ویل یې وو چې جوماتونه يې په “تعليمي ايکو سيسټم” کې شامل کړي او په دې توګه اسلام ته مرکزي ځای ورکړل شوی و. په دې ټولو کلونو کې له اسلامي ارزښتونو سره د ښوونیز نصاب د هماهنګۍ په موخه د پوهنې وزارت په چوکاټ کې یوه جلا اداره (د اسلامي تعلیماتو اداره) فعاله وه. طالبان هم په دې خبر دي، خو هغه څه چې دغه ډله له اسلامي نصاب څخه غواړي د طالبانو افراطیت ته وده ورکول دي.
طالبانو لیکلي دي چې د ریاضي، فزیک او کیمیا په کتابونو کې باید اسلامي ساینس پوهان معرفي شي او د بېلګې په توګه یې خوارزمي، ابو ریحان البیروني، ابن سینا او ځینې نور تاریخي شخصیتونه یاد کړي دي. معلومه نه ده چې د طالبانو د ارزونې کمیټه د خوارزمي او ابن سینا په څېر د علماوو له کارنامو او افکارو سره بلد دی که نه؛ او ایا دوی پوهیږي چې کله اسلامي نړۍ د نوري دنیا د پوهانو او په ځانګړې توګه د یونان او هند له تجربو څخه ژباړې او زده کړې ته متوجه وه؟ په تاریخ کې راغلي دي چې خوارزمي د بغداد په بیت الحکمه کې چې د هغه دور تر ټولو لوی کتابتون او علمي مرکز و، زده کړه وکړه او د ریاضي د زده کړې لپاره غیر مسلم هند ته لاړ او د خپل سفر په پایله کې یې دوه کتابونه ولیکل: «حسابالهند» او «الجبر و المقابله» چې تر نن ورځې پورې اسلامي نړۍ پرې وياړي او په هغه زمانه کې غير مسلمانانو هم ترې ګټه پورته کړه.
که موږ په نصاب کې د خوارزمي او ابن سینا په څېر د پوهانو ژوند لیکونه شامل کړو، دا یو عادلانه او علمي کار دی چې زده کونکو ته د دوی د تعلیمي چاپیریال په اړه هم درس ورکړو او باید ووایو چې لویو پوهانو د بهرنۍ نړۍ سره د تعامل او د فکر او تحقیق د آزادۍ په پایله کې پوهه ترلاسه کړې. تاریخ شاهد دی چې کله هم د اسلامي ټولنو واکمنانو له نړۍ سره علمي اړیکې پریکړي او د فکر او تحقیق پر ځای یې خلک تقلید او ړاندژ پیروی ته رابللي دي، علم کډه کړی او په هغو ټولنو کې لوی پوهان نه دي پیدا شوي.
د نصاب له ارزونې څخه د طالبانو د عمومي موندنو څلورم عنوان «د تاریخي حقایقو له پامه غورځول» دي. په دې برخه کې طالبانو ادعا کړې چې د افغانستان تعلیمي نصاب څلور لویې نیمګړتیاوې لري؛ لومړی یې تاریخي او ملي شخصیتونه له پامه غورځولي دي. د افغانستان په تعلیمي نصاب کې د ډېرو پاچاهانو، شاعرانو، مذهبي مشرانو، سیاسي مبارزینو او افسانوي نومونه شامل دي. اکثره کتابونه د الله تعالی په حمد او د رسول الله صلی الله علیه وسلم په ثنا پیل شوي دي. د اسلامي نړۍ د مختلفو زمانو خلفاء راشدین او سياسي مشران په ديني مضامینو، ادبياتو، تاريخ او ځينو نورو مضمونونو کې معرفي شوي دي او د ابن سينا په څېر پوهان د هېواد په تعليمي نظام کې دومره لوړ مقام لري چې د هغو په اړه د ليکلو او معلوماتو ورآخوا چې په درسي مضامینو کې راغلي، ډیری ښوونځي، تعلیمي مرکزونه او پوهنتونونه د دوی په نوم نومول شوي. دا تور چې په نصاب کې دیني، تاریخي او ملي شخصیتونه له پامه غورځول شوي، بې اساسه دي. په تعلیمي نصاب کې د غربي او کفري شخصیتونو د نومونو د شاملولو په اړه د دې ډلې ادعا سمه ده، خو دا دیني یا تبلیغاتي دلیل نه لري، بلکې د زده کړې علمي او واقعي طريقه غواړي چې د علمي پوهانو په پېژندنه کې بايد د هغوی قومي، سمتي او فکري تړاو معيار نه وي او له علمي پوهانو سره بايد مذهبي چلند ونه شي. د بېلګې په توګه، طالبانو د “امریکایي اډیسن له زیات وضاحت” څخه ناخوښي څرګنده کړې، خو دا یې نه دي ویلي چې د اډیسن د نوم له یادولو او د هغه د اختراع له تشریح کولو پرته زده کوونکو ته څنګه د برېښنا په هکله معلومات ورکړي. په فزیک، بیولوژي، کیمیا، ستورپوهنه او ریاضي کې ډیری عام اصطلاحات د اختراع کونکو او موندونکو نومونو څخه اخیستل شوي، او د دوی د زده کړې پر مهال د “کفارو او لویدیځوالو” د نومونو له یادولو څخه ډډه نه شي کولی. طالبان په خپله اداره او شخصي ژوند کې هم دا کار نه شي کولای. همدا اوس دا ډله له خلکو څخه د واټ (د غیر مسلمان اختراع کوونکي په نوم) او د کیلو واټ په نوم بریښنا بیل ټولوي او هغه څوک چې د دوي پخ سترګو کې ازغی دی د هماغه اډیسن د هڅو په پایله کې د بریښنا څخه خوند اخلي.
په دې برخه کې د طالبانو بله نيوکه د امان الله خان په څېر د شخصيتونو «ستاینه» ده. د افغانستان په معاصرو واکمنانو کې امان الله خان په سیاسي او فرهنګي نمونه بدل شوی چې ډېرې سیاسي ډلې او اشخاص د هغه د لاسته راوړنو په اړه د دریځ په نیولو سره خپل سیاسي نظریات معرفي کوي. امان الله ډېر پلويان او مخالفين لري، خو اکثره پلويان او مخالفين يې تاييدوي، چې هغه بدلون غوښتو، د هېواد پرمختګ او ترقي غوښتله، هغه د ښوونې او روزنې رول، په ځانګړې توګه د ښځو زده کړه خورا ارزښتناکه بلله او په دې توګه یې هغه اصلاحات رامنځته کړل چې د طالبانو په ګډون د ټولنې ځینې برخه یې غیر اسلامي بولي، بله برخه یې له وخته مخکې او سخت اقدامات بولي او ځینې بیا د هغه اصلاحات انقلابي او په وخت بللي، چې په نتیجه کې د وروسته پاتي حالت، د بریتانوي هند ورانکاري، اود شاه د ضعیف مدیریت پا پایله کې دولت ناکامه شو.
طالبان امان الله خان د طالبانو تر ټولو ستر تاریخي ضد شخصیت ګڼي او له همدې امله د هغه د بدنامولو لپاره له هرې لارې کار اخلي. د تعلیمي نصاب د ارزونې په راپور کې، که څه هم دوی په وار وار ملتپالنه رد کړې او هڅه یې کړې، چې ځانونه د اسلامي نړۍ د جغرافیې او تاریخ د مدافعینو په توګه وړاندې کړي، خو ددوي ملتپالنه او بنسټپالنه هغه وخت راڅرګند شوی او امان الله خان یې په خیانت تورن کړی. طالبانو د راولپنډۍ تړون چې په هغه کې برتانیې د لومړي ځل لپاره د افغانستان استقلال په رسمیت منلی د همدې سند په اساس امان الله خان خابن بولي. د طالبانو په وینا، د هغه تړون په لاسلیک کولو سره، امان الله خان هغه سرحدونه تایید کړل چې عبدالرحمن خان له انګریزانو سره پرې موافقه کړې وه. د دې لپاره چې امان الله بد وګڼي، طالبان دې تړون ته د هغه هېواد رسمي نوم نه یادوي، چې برتانوي هند یا لوي بریتانیه وه، بلکې انګریز یې بولي. انګریز د افغانستان عامو خلکو، ملتپالو او مذهبي افراطیانو ته د برتانیې مستعار او سپک نوم دی. طالبان د خپل تړون مقابل لوری د امریکا متحده آیالاتو په نوم یادوي، او په وار وار یې له دغه هېواده په ټیټه غاړه او ډیپلوماټیکه ژبه غوښتي چې د تړون مادې عملي کړي؛ هغه تړون چې ضمیمه شوي برخه یې د رسنیو او د افغانستان د خلکو له سترګو پټ ساتل شوې دي. اوس دا ډله له هغو هېوادونو څخه مالي ملاتړ او د دوی «امارت» په رسمیت پېژندل غواړي چې د هغوي پوهان او عالمان بیا د افغان ماشومانو لپاره ویجاړونکي بولي.
د راولپنډۍ تړون د دوحې له تړون سره پرتله کول د دې ډلې د رول او د امان الله او د هغه ملاتړو روڼ اندو سل کاله وړاندې د رول تر منځ توپیر څرګندوي. د راولپنډۍ د تړون په پښتو ژباړه کې چې د طالبانو په سند کې خپره شوې، د افغانستان په هکله د برتانیې غوسه او ناخوښي په ټول متن کې څرګنده ده:
۱. په دویمه ماده کې راغلي چې له هغه وضعیت څخه د ناخوښۍ د نښې په توګه چې د دواړو دولتونو ترمنځ د جګړې لامل شوی (د خپلواکۍ اعلان) دی، بریتانیا به نور اجازه ورنکړي چې افغانستان له هند څخه وسلې او نور پوځي تجهیزات وارد کړي، لکه څنګه چې د دې هیواد د پخوانیو واکمنانو په وخت کې ورکول کېدله. په داسې حال کې چې طالبانو د دوحې د تړون او د هغې د پټو ضمیمو په چوکاټ کې د څه باندې اتیا ملیارد ډالرو په ارزښت وسلې او پوځي تجهیزات ترلاسه کړي دي.
۲. په دویمه ماده کې ویل شوي چې د مرحوم امیر امان الله د پلار د دورې برعکس، د افغانستان امیر ته به نور بسپنه یا مالي مرستې نه ورکول کیږي. خو له هغې ورځې چې طالبان واک ته ورسېدل، له امریکا څخه ډېرې ښکاره او پټې مالي مرستې ترلاسه شوې دي. په اونۍ کې د څلویښت ملیون ډالرو مشهورې کڅوړې یو له دغو مرستو څخه دی.
۳. په همدې تړون کې د افغانستان استقلال د هغه وخت د زبرځواک له خوا په رسمیت وپیژندل شو او بریتانیا له افغان حکومت څخه وغوښتل چې د خپل سفارت د پرانستلو زمینه برابره کړي. خو د دوحې د تړون په متن کې امريکا په وار وار ليکلي چې طالبان په رسميت نه پېژني او له يو نيم کال وروسته بيا هم دغه ډله په رسمیت پیژندنی کارت سره نوره هم د خپل واک لاندې راولي.
۴. د راولپنډۍ په تړون کې د ډیورنډ کرښه بیا تایید شوه، خو د هغه وخت حکومت د ډیورنډ کرښې دې غاړې ته خپل حاکمیت ټینګ کړ او د نن په څېر نه و چې د هېواد اسمان د یو چا په لاس کې، استخبارات یې د بل چا په لاس کې او دهېواد هر طرف یې د ترهګرو ډلو ډک نه وه. د نن په څېر نه وو چې واکمنانو یې د زبر ځواک له هوايي برید څخه چې تړون یې هم ورسره لاسلیک کړی، په خپلو دفترونو او کورونو کې نشي اوسېدلی.
که طالبان د تاریخ په تحریفولو سره تعلیمي نصاب ککړ کړي، نو څنګه به د زدکوونکو له سترګو او غوږونو هغه خبرونه او اوسنۍ پېښې پټې کړي، چې له راولپنډۍ، دوحې، واشنګټن او نورو ډېرو ځایونو سره د دې ډلې د څو اړخیزو اړیکو ښکارندويي کوي؟ دوی به څنګه د سیمې او نړۍ د زورواکو په وړاندې خپل اوږدمهاله سوداګریز فشار د اسلامي په توګه تشریح کړي؟
