مذاکرات به څه وخت، افغانستان کې او بیا د یوه یوه افغان پر زړه او ذهن د سولې- باور او ډاډ خواږه ووېشي!؟
درې مېاشتې د دواړو لوريو (افغانستان اسلامي جمهوري دولت او طالبان) مذاکراتي پلاوي قطر کې دېره ول، چې د جګړې خاتمه او افغان ولس لپاره د نوي ژوند تازه فصل تیږه کښېږدي؛ خو ایله دې درې ټکو ته سره ورسېدل: ۱) تر خپله منځه به خبرو ته کښینې،۲) یو بل ته د خپلو وړاندیزونو لیستونه وسپاري، ۳) او د مرغومي تر پنځلسمې- خپلو اړخونو سره سلامشورو لپاره، په رخصتیو ولاړ شي.
ولسمشر محمد اشرف غني په ټینګار سره پر طالب لوري غږ کوي، چې د افغانستان په هره برخه کې چې مناسبه ګڼي، دولتي پلاوی ورسره خبرو ته کښېني!
طالب لوری دا وړانديز د سولې په وړاندې یو ډول خنډ اچول تعبیروي. د امریکې استازی زلمی خلیلزاد ټینګار کوي، چې خبرې به خامخا د را روان ۲۰۲۱کال د جنوري په پنځمه پېلېږي. ها خوا بیا د امریکې ولسمشر دنالد ترمپ، چې طالبان یې سخت جنګیالي خو ځیرک وګړي بللي ؤ، په تللو دی.
افغانانو نه لاره ورکه ده، چې څرنګه په یوه ګډ ملي لیدلوري سره راټول شي. د سیاست بازار، د ولس په ذهنیت کې تر زیاته حده بدنام او بې اعتباره شوی دی. د رواني جګړو بېلابېلو څپو عمومي باور دومره ځپلی دی، چې که وږي ته ووایې: واخله دا توده ډوډۍ وخوره! نو حق لري چې په شک یې خولې ته وروړي! داسې ده د سولې، ډاډ، یو بل ژوند، ازادۍ او ګټو ته درنښت کولو وړاندیز او ژمنه- هغه څه چې کیدای شي د هر ډول فکر و باور او نامعلومو برنامو لرونکي وګړي او ډلې یې، آسانه کاروي!
له رسمي ادبیاتو ورها خوا:
له دې ټولو ورها خوا، ځنې شنونکي په دې باور دي، چې اوس لوبه بدله شوې؛ افغانستان به خپل سیاست د اقتصاد پر محور تدوینوي. ښایي د جګړې فصل دومره چې زموږ پر احساساتو، عواطفو، اذهانو او جسمونو تېر شوی، لا دومره نور هم وغځېږي! اسیا یوویشتمه پېړۍ کې د اقتصادي تحریک زړه تعریف شوې، نو هم لوی او هم نوي اسیایي زبرځواکي، ښایي افغانستان په لور سترګې سرې ولري! خو دې ټولو خبرو سره سره، انسان- د وګړي په توګه، د ځان او ټولنې جوړونکی دی. داچې سبا به څه وي، تړلې ده پر دې، چې (زه، ته، هغه) ځان د څه فکرونو، ارمانونو او هیلو، کرونده ګرځوو!!
وایي: تجربه لوی معلم دی. پخواني پاچا داسې پالیسي نیولې وه، چې سالنګ یې د شوروي په امپراتورۍ او هلمند یې په امریکې اباداوه.
موږ باید دا وښیو، چې یوویشتمه پېړۍ کې، دا ډول پالیسي لا په مډرن ډول پلې کولای شو.