ټولنه

دا هاغه پوښتنه ده چې دا مهال يې د ځواب موندلو لپاره د ډېرو خلکو تلوسه ده. د سويډن مشهورې ورځپاڼې ډاگېنس نيهېتر (Dagens Nyheter) د روان ۲۰۲۳زېږدیزکال د می پر ۲۶مه نېټه خبر ورکړ، چې د کتابونو يو خپروندويه شرکت نوويلکس (Novellex) د مصنوعي ځيرکتيا (Artificiell intelligen)د چټ څلورم نسل پرمټ وکولای شول، چې څلور هنري اثار وليکي یا...

ټوله نړۍ پوهېږي چې د نړۍوال تروریسم مهم مشران، اسامه بن لادن، ایمن ظواهري او ابو مصعب زرقاوي، کلونه د طالبانو ترڅنګ وو او د سیمې او نړۍ بېلابېلې تروریستي ډلې په یوه ډول له طالبانو سره یې اړیکې درلودې. خو په دې برخه کې چې کومه پوښتنه بې ځوابه پاتې ده او ډېرو ته لا تراوسه نه ده روښانه...

له څو مياشتو راهيسې د ايران په څو ښارونو کې د نجونو په يو شمېر ښوونځيو کې د زده کوونکو د مسمومېدو پېښې ثبت شوې او کورنۍ يې اندېښمنې کړې دي. په لومړي سر کې دولتي چارواکو له دې موضوع ځانونه ناخبره واچول او د دې خبرې په دروغ بللو سره يې هڅه وکړه، چې د ښځینه محصلینو مسموم کېدو...

له فزيکي پدیدو او واقعیتونو سره عاطفي او تخيلي چلند اسطورې، شاعري يا بل هنر زېږولای شي، خو په واقعي ژوند کې د پرمختگ او بدلون لپاره اړ يو چې د واقعيتونو حقيقت ته ورسېږو. له پدیدو سره د انساني چلند دا دوه ډولونه د معلوم بشري تاريخ دوه قطبونه جوړوي. د تاريخ هغه قطب اساطيري دور دی چې انسان...

تر ټولو سخت اسارت، د فکر او عقل اسارت دی. د فکر او عقل اسارت، د انسان د لاسونو او پښو ځولانه کول نه دي، د فکر او عقل تړل دي. بی‌فکري  او له عقله کار نه اخستل، د موږ ذهنونه د واقعیت او حقیقت په ځای، د افسانو او خرافاتو منلو ته چمتو کړی دی. د فکر او عقل...

د اخلاقي عمل زرکاڼی همېشه ټولنيز قضاوت او د عوامو سترګې نه وي. عوام يو نيم وخت د سينايي په قول د سامري خوسکی په خدايي مني، خو نوح په پيغمبري هم نه مني. ګاو را باور دارند اندر خدایی عاميان نوح را باور ندارند از پی پيغمبری په قبايلي ټولنو کې چې خلک د انساني شخصيت او جوهر خد...

په هره ټولنه کې د انساني، اخلاقي، ټولنيزو، سیاسي... ارزښتونو اړتیا احساسېږې. د انسانانو ترمنځ اړيکې، ټولنیزې اړيکې دي او دا اړيکې تنظيمولو ته اړتیا لري. هغه څه چې دا اړيکې تنظيموي، هغو ته ارزښتونه ويل کېږې. په يوه ټولنه کې چې د څو مذهبونو او فرهنگونو پيروان ژوند کوي؛ نو ددې چې د دوی ترمنځ ټولنيز واټن کم شي،...

لومړۍ برخه نن سبا ممکن زموږ ډېر خلک په زړه تنګون اخته وي. هغه چې په وطن کې دي د بې‌کارۍ او اقتصادي ستونزو، د خپل او/ یا د خپلو خویندو، لوڼو د تعلیم او تحصیل په اړه د اندېښنو، همدارنګه د اختناق او د بیان آزادۍ د محدودېدلو، د تفریحي امکاناتو د کمېدلو، او د خپلو ملګرو او قریبانو...

د مشروعیت، رسمیت پېژندلو او نورو مرستو لپاره نړيوالو ته د کچکول نيولو په پرتله په کور دننه سمون ته لاره جوړول په مراتبو ښه او له درنښته ډکه کړنلاره ده. څومره به ښه واى چې بهرنيانو ته د ډاډ ورکولو، د هغوى د هڅولو او د نورو ژمنو پرځاى موږ له خپلو ولسونو سره ناست واى د هغوى له...

په دې ورځو کې چې افغانې ښځې او نجونې په ټولنه کې له خورا سخت او عجیب ډول توبیر سره مخ دي او له ټولنې د بشپړ ایستلو په درشل کې دي، د دوی د زده کړو اهمیت تر بل هر وخته زیات شوی دی. که څه هم د ۱۹۹۶ او ۲۰۰۱ کلونو ترمنځ د طالبانو د لومړي حکومت پر...